Google ka prezantuar çipin e tij të ri kuantik, të quajtur “Willow”, i cili ka arritur një moment historik në fushën e llogaritjes kuantike. Çipi është i aftë të zgjidhë probleme brenda 5 minutash, për të cilat një superkompjuter klasik do të kishte nevojë për 10 septiliona vjet – një kohë më e gjatë sesa mosha e e pretenduar e universit. Ky përparim, i publikuar në revistën Nature, shënon një dëshmi të fuqishme të potencialit të teknologjisë kuantike për të tejkaluar kufizimet e kompjuterëve tradicionalë.
Risia e “Willow” dhe testi RCS
Përparimi i Google mbështetet te standardi i kampionimit të qarkut të rastësishëm (Random Circuit Sampling – RCS), një test i ndërlikuar statistikor që mat performancën e kompjuterëve kuantikë. Sipas Hartmut Neven, themeluesi i Google Quantum AI, çipi “Willow” përfaqëson prototipin më të avancuar të një kompjuteri kuantik deri më sot, duke demonstruar aftësinë për të trajtuar probleme komplekse që kanë mbetur të pazgjidhshme për dekada.
Ndryshe nga kompjuterët klasikë, që përdorin bitët binarë (0 dhe 1), kompjuterët kuantikë përdorin kubitë, të cilët mund të ekzistojnë njëkohësisht në disa gjendje për shkak të fenomenit të mbivendosjes kuantike. Kjo u jep kompjuterëve kuantikë një rritje eksponenciale të fuqisë përpunuese. Megjithatë, kubitët janë shumë të ndjeshëm ndaj gabimeve dhe ndikimeve të jashtme, duke e bërë stabilitetin e tyre një sfidë kritike. Google ka adresuar këtë sfidë me një sistem inovativ të korrigjimit të gabimeve, që përmirëson besueshmërinë dhe saktësinë e “Willow”.
Kompania shpreson të përdorë këtë teknologji për të përballuar sfida globale, duke përfshirë zhvillimin e barnave të reja, përparimet në shkrirjen bërthamore dhe krijimin e burimeve të reja të energjisë së pastër. Hartmut Neven ka theksuar se kombinimi i fuqisë kuantike me inteligjencën artificiale mund të nxisë një epokë të re inovacioni teknologjik, duke sjellë zgjidhje për probleme që deri tani janë konsideruar të pazgjidhshme.
Kjo arritje jo vetëm që shënon një hap të madh përpara në teknologjinë kuantike, por edhe afirmon potencialin e saj për të transformuar shkencën dhe industrinë. “Willow” është dëshmi e vendosmërisë së Google për të udhëhequr revolucionin kuantik dhe për të çuar njerëzimin drejt një të ardhme të progresit të pagjasë teknologjik.
Në një botë gjithnjë e më komplekse, teknologjia kuantike mund të bëhet çelësi për zgjidhjen e problemeve globale. “Willow” është një sinjal i qartë se llogaritja kuantike nuk është më thjesht një koncept teorik, por një realitet me ndikim të prekshëm në shkencë, mjekësi dhe energji.
Përgatiti: Albert Vataj
