Kafka u takua me Felicen në shtëpinë e mikut të tij Max Brod në vitin 1912, ai iu përkushtua një jete shkrimtari. Këtë ai e kombinoi me punën e tij në një kompani sigurimesh, prandaj nevoja për seancat e shkrimit të natës. Çifti u takua rrallë gjatë pesë viteve të korrespondencës së tyre, Kafka shpesh përmendi kërkesat e shkrimit të tij dhe delikatesën e shëndetit të tij si arsye kundër udhëtimit. Pra, miqësia e tyre u krye kryesisht përmes letrave. Në ditët e para, kjo varësi nga letrat dukshëm e mundonte Kafkën: “si mund të shpresohet të mbajë dikë,” ankohet ai , ” me asgjë përveç fjalëve?” Ai shkruante në mënyrë rutinore dy herë në ditë dhe ishte i shqetësuar nëse Felice nuk përputhej me rezultatin e tij . Shfaqet një model me anë të të cilit, në një letër, ai e ndëshkon atë për neglizhencën e tij (“Ti je mjaftuar me mua; nuk ka shpjegim tjetër”), vetëm për të kërkuar falje në letrën tjetër (“Rri me mua, mos më lër “). Është e paqartë nëse me ironi të qëllimshme ai shkruan në nëntor 1913 se “Është krejt e drejtë që ne të ndalojmë këtë çmenduri të kaq shumë letrave; dje madje nisa një letër për këtë temë të cilën do ta dërgoj nesër.”
Letrat e Kafkës drejtuar Felices, prej të cilave janë mbi 500, zbulojnë një luftë të vazhdueshme midis joshjes së sigurisë emocionale dhe të brendshme nga njëra anë, dhe kërkesave të tij për vetmi dhe prioritizimit të punës së tij nga ana tjetër. Në letrën e tij të datës 11 nëntor 1912 (më poshtë) ai shpjegon se sa destabilizuese i duket marrja e letrave të saj dhe ndjenjat e shkaktuara prej tyre – aq shumë sa arrin në përfundimin se ata duhet “të braktisin të gjitha”. Pavarësisht këtyre anktheve, lidhja vazhdoi dhe më në fund çifti u fejua . Në verën e vitit 1914, familja e Felice-s mbajti një pritje festive , të cilën Kaf ka e urrente, duke shkruar në ditarin e tij se ai ndihej ” i lidhur duart dhe këmbët si një kriminel”. Jo shumë kohë më vonë, pas një takimi të tensionuar mes çiftit në Askanische Hof, një hotel në Berlin, fejesa u ndërpre . Në letrën e tij të fundit të tetorit/fillimit të nëntorit 1914 (më poshtë) Kafka numëron faktorët që, siç e percepton ai, kanë kontribuar në këtë shpërbërje. Në janar 1915, me punët mes tyre ende të pazgjidhura, ai komenton me hidhërim se “ Nuk do të shkruaj shumë . . . ne nuk kemi arritur shumë me letra .”
***
Jemi kështu drejt fundit, Felice, me këtë heshtje më largon dhe e thyen shpresën time për të vetmen lumturi që më është e mundur mbi dhe. Por përse kjo heshtje e tmerrshme, përse asnjë fjalë e dëlirë, përse e torturon veten për javë të tëra për mua, dukshëm, në mënyrë kaq të hapur?
Kjo nuk është më dhembshuri nga ana jote, sepse nëse do të isha për ty edhe burri më pak i njohur dhe i afërt, në një farë mënyre gjithsesi do e kishe kuptuar se sa vuaj për shkak të kësaj paqartësie, vuaj deri në atë pikë sa e humbas dritën e arsyes, dhe nuk mund të jetë dhembshuri gjithçka që përfundon me të tillë heshtje. Natyra vazhdon rrugën e vet, nuk ka më kthim, sa më shumë të njihja, aq më shumë të doja, sa më shumë ti më njihje mua aq më shumë të jam bërë i padurueshëm.
Sikur ta kisha kuptuar të paktën, sikur të kisha folur hapur, nuk do të kisha pritur kaq shumë derisa të të gjeja në pamundësinë për ta bërë, deri kur të mos mundesh të gjej më mundësinë për të shkruar një fjalë të vetme nga një udhëtim prej pesë ditësh, apo deri kur t‘u përgjigjesh me një rresht letrave në të cilat të kërkoj një vendim, për t‘u ngushëlluar të paktën në këtë mënyrë me faktin që për një kohë të gjatë nuk ka marrë vesh asgjë për ty në kaq kohë.
Edhe dje, kur të telefonova, kuptoja shumë pak, sepse nga gëzimi që po dëgjoja zërin tënd më gumëzhinin veshët. Më the se më kishe shkruar të dielën në mbrëmje dhe se të martën, do të mbërrinte letra në shtëpinë time. Jo, nuk ka asgjë, ti nuk ke shkruar të dielën e madje as të hënën pas telefonatës, nuk mund të shkruash, por nuk mundesh as të thuash se nuk mund të shkruash.
Tani mendoj se e vetmja gjë e jotja; autonome, personale që kishe për të më thënë dje ishte: truri im po shpërbëhet, kështu nuk mund të jetoj më. Ndoshta nuk duhet të të detyroj ta bësh, por pavarësisht kësaj të lutem shprehimisht, mos më shkruaj më, as një fjalë, bëj si të thotë zemra.
Edhe unë nuk do të shkruaj, nuk do të dëgjosh më qortime, nuk do të shqetësohesh më, të lutem vetëm të kujtosh, për aq sa do të zgjatë heshtja jote, se unë të përkas, sot dhe gjithmonë.
Franz
Përgatiti: Albert Vataj