Artisti jashtëzakonisht i gjithanshëm holandez, Rembrandt Harmenszoon Van Rijne ka krijuar piktura magjepsëse që tregojnë një qasje gjithnjë e re që bazohet në një gamë të vogël të dominuar nga tone të ndryshme të errëta të tokës dhe reflektime të arta.
Një mjeshtër i kiaroskuros. Ai përdor me aftësi befasuese dritën dhe hijen për të theksuar fytyrat dhe duart e njerëzve që ai portretizon, pa lënë pas dore mjedisin në të cilin ata vendosen ose lëvizin. Veçanërisht i interesuar në portretizimin e skenave tradicionale dhe biblike, ai i shpëton shfaqjes estetike të shumë artistëve barok dhe nuk i bashkon kurrë veprat e tij në një stil të vetëm, aq më pak tregon se i përshtatet çdo rryme artistike. Ai është vetë për të udhëhequr trendet, duke inovuar vazhdimisht dhe duke ndryshuar mënyrën e tij të të pikturuarit. Një tjetër veçori e tij dalluese është aftësia e tij për të përfaqësuar një efekt tërheqës dhe sugjestionues të lëvizjes, duke arritur të përfaqësojë dramën e skenave që portretizon dhe të kujdeset për detajet më të vogla të veshjeve.
Cili ishte Rembrandt?
Sipas historianit të artit, Ernst Gombrich: “Ata që janë mësuar me figurat e bukura të artit italian mund të ndihen të tronditur kur shohin për herë të parë veprat e Rembrandt, në të cilat artisti duket se nuk kujdeset aspak për bukurinë dhe, në të vërtetë, as për të shmangur shëmtinë e vendosur, që në një farë kuptimi është aty me një shkakësi. Ashtu si artistët e tjerë të kohës së tij, Rembrandt kishte përvetësuar mesazhin e Caravaggio-s, punën e të cilit e kishte njohur nëpërmjet imituesve holandezë. Ashtu si Caravaggio, ai vlerësonte më shumë të vërtetën dhe sinqeritetin sesa bukurinë dhe harmoninë.
Duke vijuar ai shton se: Rembrandt ishte po aq mjeshtër sa Rubens apo Velázquez në përkthimin e çmimit të shkëlqyer të sipërfaqeve. Ai përdorte ngjyra të ndezura më pak se ato: në shikim të parë shumë nga pikturat e tij duken të gjitha me një ton kafe të errët, por janë pikërisht tonet e errëta ato që bëjnë që disa ngjyra të ndritshme dhe të shndritshme të dallohen më fort, në kontrast.
Për stetin, kritikun e artit dhe poetin Charles Baudelaire, cili ishte Rembrandt” çfarë spitali i trishtuar plot murmuritje, / stolisur vetëm nga një kryq i madh,/ ku një lutje ngrihet mes të qarash e tmerresh/ në rrezen e dimrit që e përshkon brutalisht.
Për kronist francez të arteve dhe historian zyrtar të oborrit të Louis XIV të Francës, André Féliben, Rembrandt shpërfaqet ashtu, … Shpesh, në fakt, ai kufizohej vetëm në vizatimin e penelave të mëdha, duke aplikuar ngjyrat krah për krah, pa u shqetësuar se mos i depërtonin dhe heshtnin së bashku. Megjithatë, duke qenë se shijet ndryshojnë, jo pak njerëz i vlerësojnë shumë veprat e tij. Është e vërtetë, megjithatë, se ai zotëron një art të madh dhe se ka pikturuar koka shumë të bukura: megjithëse nuk favorizohen nga hiri i penelit, ato kanë shumë forcë dhe kur vëzhgohen nga distanca e duhur bëjnë një efekt të shkëlqyer dhe duken shumë plastike.
Gjithsesi, studimi i thellë i shkëlqimit, i marrë falë një peneli të butë dhe një ndriçimi misterioz e simbolik, ndërsa kujton ndikimin e Caravaggio-s, ngadalë largohet nga ky i fundit, duke i lënë vendin një pikture karakteristike personale dhe dramatike.
Risia e temave konstatohet kryesisht në paraqitjen e skenave fetare në të cilat ai arrin të kontribuojë me vizion. intima e molto personale. Gjenia e tij duket qartë jo vetëm me risinë e portretit kolektiv, por mbi të gjitha në autoportretet e tij, të cilat tregojnë me mjeshtëri kalimi i paepur të kohës. Nëpërmjet penelatës së tij, ai arrin të rrëmbejë shpirtin dhe të personazheve të portretizuar, duke reflektuar fuqishëm botën e tyre të brendshme. Personazhet e tij janë të gjallë me emocione jashtëzakonisht të prekshme.
Ky ishte Rembrandt, ai që adhurohet nga ata që përmes territ të arrijnë të vështrojnë thellësinë e ngjyrës që ravijëzon shprehinë prej drite të shpirtit të portreteve dhe gjendjeve emocionale, që fokusohen në kaplim tonesh të errta për të dalë prej aty si një shpërthim.
Përgatiti: Albert Vataj
