Përgatiti: Albert Vataj
Nuk resht mundësia e kërkuesve dhe eksploratorëve të nxjerrin në dritë thesare dhe dëshmime të hershme. Duart e tyre shtrihen në thellësi të kohës dhe kores së tokës, për të nxjerr që andej vlera dhe histori.
Arkeologët në Egjipt kanë zbuluar një rezervë monedhash ari dhe argjendi, gati 1000-vjeçare në qytetin Esna, rreth 55 kilometra në jug të Luksorit, në bregun perëndimor të lumit Nil. Misioni filloi gërmimet në zonë vitin e kaluar, sipas Ministrisë së Turizmit dhe Antikiteteve të Egjiptit. Ata filluan në një vend prapa tempullit ikonik të Esna-s, relikti i lashtë më i vizituar i qytetit.
Arka e gërmuar në qytetin e Esna përfshinte monedha nga periudha e Mamlukëve dhe Fatimidëve të vendit, shprehen burimet.
Thesarit, i cili u zbulua nga një ekip studiuesish nga Këshilli Suprem për Arkeologjinë e Egjiptit, përfshin monedha të prera në pjesë të ndryshme të epokës islame, e cila filloi në vitin 610 pas Krishtit. Kohën kur Muhamedi mori shpalljen e tij të parë dhe zgjati afërsisht deri në shekullin e 13-të. Gjithashtu burimet bëjnë të ditur se thesari përfshinte një monedhë ari që daton që nga mbretërimi i Al Muizz li-Din Allah Al Fatimi, një sundimtar fatimid, emri i të cilit iu dha një prej rrugëve më të famshme në Kajro Islamike.
I njëjti burim pohon se përveç kësaj, u zbuluan 286 monedha argjendi, të cilat datojnë nga rregullat e 19 mbretërve dhe sulltanëve të ndryshëm nga periudha Mamluk (1250-1517.
Gjithashtu u gjetën një sërë monedhash të huaja, duke përfshirë një monedhë armene të prerë gjatë sundimit të mbretit Levon II, mbretërimi i të cilit ishte i njëkohshëm me periudhën e Mamlukëve. Këtij thesari të dalë në dritë ju shtua një grup monedhash prej bronzi dhe bakri të epokës osmane.
Midis transportit ishin gjithashtu disa dinarë dhe gjysmë dinarë, një monedhë popullore gjatë rregullave të ndryshme islame në botën arabe, që mbanin emrat e disa sundimtarëve të shquar egjiptianë, duke përfshirë Al Aziz Billah, Najmuddin Aybak, Mbretin Badr Al Din Salamish dhe Mbretin Mansour Seif. Al Din Kalawun.
Midis “thesarit të fshehur” u gjetën dirhemë (monedha argjendi të përdorura në disa shtete arabe, duke përfshirë Emiratet e Bashkuara Arabe të sotme) të prera nga një sërë mbretërish dhe sulltanësh. Përveç kësaj, studiuesit zbuluan kallëpe dhe pesha që u përdorën gjatë procesit të prerjes, sipas një deklarate të ofruar si dëshmi. Arkeologët nuk janë të sigurt pse grumbulli i monedhave u braktis në vendin e tempullit dhe ata shpresojnë se analizat e mëtejshme të cache do të japin të dhëna për historinë e monedhave, sipas deklaratës.
Ky thesar i bashkohet asaj trashëgimie, e cila dëshmon për civilizim dhe zhvillim, për mundësi dhe kapacitet të sundimtarëve pë të mbetur gjurmë në histori.
