Nga Albert Vataj
Edhe sot pas afro pesë qindvjeçarësh nga vdekja e tij, Nostradamus është një emër që vërtitet mes një mjeku çudibërës, parashikuesi ngjarjesh të trishta, magjistari ndjellakeq dhe të dërguarit nga një vullnet i epërm. Gjithsesi ai mbetet një personazh shumë i lakuar, i diskutuar dhe i keqkuptuar. Koha dhe ngjarjet kanë vërtetuar aq sa mund të ishin bindëse, se ai ishte një orakull, një Kasandër, një paralajmës ngjarjesh të kulmëta të historisë. Parashikoi me një saktësi befasuese zhvillime dhe fatkeqësi, siç ishte po kaq konçiz edhe për vdekjen e tij.
Më 2 korrik 1566 ndërroi jetë Nostradamus, një nga personazhet më të pazakontë dhe më enigmatik të historisë së mesjetës, . Mëngjesin e 1 korrikut ai i tha: “Ju nuk do të më gjeni të gjallë në agim e ditës tjetër.”, tregon sekretari i tij Jean de Chavigny. Dhe ashtu ndodhi, në agimin e 2 korrikut ai u gjet i vdekur, i shtrirë në dysheme pranë shtratit të tij. Edhe pse kanë kaluar pesë shekuj nga lindja e tij ai ende rrëmben interesimin e studiuesve, historianëve dhe mendimtarëve. Kuartinat e famshme të Nostradamus kanë gjetur gjithnjë interesim maksimal dhe kanë rrokur kureshtinë e njerëzve për të deshifruar, parë dhe kuptuar se çfarë ai parathoshte përmes simbolikës dhe metaforës së tyre. Janë të shumtë ata që kanë marrë përsipër që këtë gjuhë të kodifikuar ta bëjnë të lexueshme nga të gjithë. Por ka edhe të tjerë që i lënë qëllimisht të panjohura domethëniet e kuartinave, kryesisht atyre që flasin për kohën tonë, ose për atë që ka pritshmëri të ndodh. Natyrisht në këtë zell për t’i dhënë kuptim këtyre strofave ka edhe shumë sharlatanë, disfatistë dhe mitomanë, që i’a lejojnë vetes të kenë zbuluar kodin e shpjegimit të kuartinave që shkroi Nostradamus. Sot e përgjithmonë Nostradamus vërtitet mes dilemës se ai ishte një orakull, magjistar, ndjellakeq apo i dërguar i perëndisë?! Është pikërisht kjo që e bën atë gjithnjë tërheqës, gjithnjë të rrethuar prej shumë ëndërrtarësh.
Michel de Nostre – Dame. Nostradanusi lindi më 14 dhjetor 1503 në qytetin francez St. Remy. U shkollua në Avignon ku studioi filozofin, gramatikën dhe retorikën, përveç këtyre studioi edhe letërsinë klasike, medicinën, historinë dhe astrologjinë. Në shekullin gjashtëmbëdhjetë Francën e kaploi epidemia e Kugës. Në këtë kohë Nostradamusi u dallua si mjek i shkathtë, i cili iu kundërvu kësaj sëmundjeje misterioze me tërë fuqinë që posedonte dhe pati një sukses të madh.
Në luftë kundër kësaj sëmundje ai përdorte si mjet kryesor aplikimin e higjienës personale dhe përdorim në doza të mëdha të vitaminës C. Kur hynte në fshat të infektuar, pikësëpari kërkonte mënjanimin e kufomave nga rrugët, të cilët kishin vdekur. Pacientëve së pari iu rekomandonte sa ma shumë ajër të pastër, ujëra të pastra dhe ilaç të cilin e kishte mbaruar vetë. Më vonë në kohën e një epidemie të rëndë të kugës Nostradamusi përjeton një tragjedi të rëndë familjare, ku edhe pse u përpoq maksimalisht për t’ua shpëtuar jetën e tyre nuk pati sukses dhe i vdiqen bashkëshortja së bashku me të dy fëmijët që kishte. I dëshpëruar nga tragjedia familjare Nostradamusi filloi të dyshojë në aftësitë veta mjekuese, dhe për gjashtë vite të ardhshme rresht gjendet duke bredhur nëpër Evropë poshtë e lartë pa ndonjë cak. Duke kaluar nëpër kohën më të errët të jetës ky për herë të parë fillon të vërejë aftësinë e vet të parashikimit të së ardhmes. Shpërthimi i Kugës në Aix, atëherë kryeqytet e shtyri Nostradamusin që prapë të mirët me shërimin e të infektuarve. Ketë rast ishte aq i suksesshëm saqë pas kalimit të epidemisë ai shpërblehet nga paria e qytetit. Dhjetë vjet pas vdekjes së bashkëshortes dhe fëmijëve Nostradamusi martohet përsëri. Në martesën e dytë i lindin tri vajza dhe tre djem. Nostradamusi në shtëpinë e vet që kishte katin e dytë e shndërroi në laborator (astrolaborator) në të cilin kishte mjetë të ndryshme për magjitë dhe predikimet që do të bënte i mbyllur në laborator. Në këtë mënyrë në vete zgjoi vizione të çuditshme të cilat më vonë filloi t’i shenojë. Disa vite Nostradamusi u mendua se a do t’i publikonte predikimet apo jo. Përfundimisht në vitin 1550 ai për herë të parë publikon një libër të vogël me predikime e cila përbëhej prej dymbëdhjetë pjesëve nga katër rreshta më vonë të quajtur katrene. Secili katren përmbante predikime themelore për vitin e ardhshëm. Libri hasi në mirëpritje dhe mirëkuptim të madh tek lexuesit, dhe kjo e nxiti Nostradamusin që të vazhdojë me botimet e tija. Deri në fund të jetës Nostradamusi e mbajti traditën e shkrimit të predikimeve vjetore. Librin më të njohur Centurioni – qindëshja, Nostradamusi filloi ta shkruante në vitin 1554. Kjo përmbledhje e madhe e predikimeve për të ardhmen përbëhet prej dhjetë pjesëve. Në secilën pjesë saktësisht nga njëqind katrene. Shtatë pjesët e para i botoi në Lyon në vitin 1555 kurse tri pjesët e mbetura në vitin 1558. Këto tri pjesët e fundit Nostradamusi i shtypi në ekzemplar të kufizuar dhe ua shpërndau njerëzve të zgjedhur. Veprat e Nostradamusit janë ndër veprat më te botuara në botë. Në 400 vitet e fundit pothuajse nuk ka vit që nuk është dalë nga shtypi ndonjë botim i tyre. Në kohën e botimeve të tyre, predikimet e Nostradamusit hasën në vlerësime dhe kritika të ndryshme, sikurse edhe ditën e sotme. Është fjala pë kombinimet e fjalëve franceze, sllave, greke, latine dhe italiane të shkruara në mënyrë enigmatike në formë të gjëegjëzave, anagrameve dhe epigrameve. Për interpretimin e tyre duhet pasur dituri të madhe e cila duhet inkuadruar në numër të madh profilesh dhe rajonesh. Prej botimit të veprave të Nostradamusit në shekullin 16 e deri me ditën e sotme, numër i madh studiuesish janë përpjekur për të gjetur çelësin e deshifrimit të Centurioneve të Nostradamusit por pa sukses dhe jepen mendime të ndryshme.
Predikimet e tij janë të shumta dhe shumë prej tyre nuk janë interpretuar akoma.
Ato që janë interpretuar, janë interpretuar pasi që ngjarjet kanë ndodhur dhe asnjëherë ato nuk kanë shërbyer që një ngjarje e caktuar të evitohet. Deri në fund të jetës Nostradamusin e mbajti kthjelltësia e mendjes. Para se të vdiste ose natën e fundit, kur ndihmësi i uron natë të mirë predikuesi francez ia kthen përshëndetjen, dhe i rrëfen së të nesërmen në mëngjes do të gdhihet i vdekur. Dhe ashtu ndodhi. Më 1 korrik 1566 vdes.
Varroset në pozitë vertikale (në këmbë) pasi që e kishte lënë porosi. Ky predikues francez nga shekulli 16 ka paraparë shumicën e ngjarjeve botërore.
Disa nga parashikimet e tij të bëra realitet mund të përmendim:
- Arratisjen e Ludovikut XVI në Varen,
- Revolucionin në Francë e Rusi,
- Dy luftërat botërore,
- Lufta në Afganistan,
- Epidemia e AIDS,
- Hedhja e bombës atomike në Hiroshimë dhe Nagasaki,
- Vrasjen e Kenedit,
- Shembjen e murit të Bërlinit,
- Holokaustin e madh gjerman dhe terrorin nazist, etj. etj., gjithashtu parashikon fundin e botës.
Sipas tij tragjedia në Neë York është pretekst për fillimin e luftës së tretë botërore, ku do të zhvillohet luftë e madhe në mes nuslimanëve dhe të krishterëve. Iniciator për këtë është antikrishti i tretë të cilin Nostradamusi e quan “Mabus”, i cili vjen nga Lindja e Mesme. Dy antikrishtët e parë ishin Napoleoni dhe Hitleri, kurse për të tretin mendohej së do të jetë Sadam Hyseini, por tani ka edhe mendime se është Osama Bin Laden. Ky predikues francez e parasheh tragjedinë e New Yorkut në Centurionin e tij të nëntë në katrenin e 97 (IX 97) kështu: Në muajin e nëntë të vitit në shekullin e ri. Një mbret i madh i Terrorit do të vijë nga qielli. Qielli do të digjet me 45 grade. Zjarri i afrohet qytetit të ri, parathoshte ai.
Nga jeta e këtij personazhi aspak të zakontë
Për kureshtarët ndërmendim se mbiemri i tij në gjuhën latine Nostradamus do të thoshte: “nostra”-jonë dhe “damus”-dama, zonja. Pra, Zonja jonë.
Ai zhvilloji një jetë normale të familjarit të ndershëm pa ndonjë skandal të veçantë në biografinë e tij. Është martuar dy herë dhe me rregulla qytetare. Shoqërueset e tij të jetës dy herë ishin zonja me prejardhje të familjeve të pasura aristokrate. Kishte 3 fëmijë nga dy martesa, prej të cilave i mbijetoi vetëm një djalë -Cezari.
Pa marrë parasysh lavdërinë dhe popullaritetin e madh që kishte, kurrë nuk është paraqitur si megaloman, por një njeri i thjeshtë dhe i afërt me çdo kënd, edhe pse vizita e papritur e Katarina Medicit dhe mbretit Kali IX, në shtëpinë e tij në Salone, dy vite para vdekjes, ia kishin ul ngapak modestinë e tij që e karakterizonte gjatë tërë jetës.
Ishte mjek gjenial i kohës së vet, i cili me sukses të madh ka shëruar mortajën, një sëmundje infektive e pashërueshme dhe vdekjeprurëse që ka shfarosur Francën dhe shumë shtete të Evropës së asaj kohe.
Matematikan dhe astrolog, përpilues i horoskopit te përgjithshëm astrologjie që edhe sot e kësaj dite është i pazëvendësueshëm si “Horoskopi i famshëm i Nostradamusit”. Kuptohet, me njohjen e astrologjisë dhe matematikës , ishte edhe astronom shumë i aftë në llogaritjen e lëvizjeve të planetëve dhe vrojtues i madh i UNIVERSIT të pafund dhe misterioz.
Astrologu personal i mbretëreshës Katarina Mediqi, si dhe mjeku i Karlit të IX.
Alkimist (kimist-farmacist) i dalluar, i cili ka zbuluar shumë barëra për sëmundje të ndryshme, që për atë kohë kanë qenë të pashërueshme. Veçanërisht është dalluar me përgatitjen e preparateve të ndryshme kozmetike që kanë bërë çudira në përmirësimin kualitativ kozmetik të femrave të asaj kohe.
Okulist, mistik dhe parathënës i cili ka hyrë në analet e profetizimit botëror të të gjitha kohëve, nga të cilët shumë parathënie të ngjarjeve kanë ndodhur, kurse pjesa më e madhe e tyre pritet të ndodhin.
Nostradamusi ishte poliglot i vërtetë, njohës shumë i mirë i disa gjuhëve botërore. Përveç gjuhës frëngjishte, e që konsiderohej si gjuhë e tij amëtare, komunikonte dhe shkruante edhe në gjuhën hebreje, latine, greke, italiane, thuhej edhe arabe, gjë që i ka mundësuar hulumtimin dhe njohjen e shumë shkrimeve të vjetra të civilizimeve të hershme. Kjo dëshmohet me njohjen fenomenale të religjioneve botërore dhe filozofisë së tyre.
Në njerën anë ishte një gjeni i çmuar me çudira të veta medicinale duke gëzuar postulate të larta në radhët e fisnikërisë së atëhershme dhe si pjesëtar me privilegje të jashtëzakonshme në oborret mbretërore, kurse në anën tjetër, trajtohej si sharlatan i paskrupullt, i përbuzur, i nënçmuar, i persekutuar dhe i përndjekur, veçanërisht nga ana e inkuizicionit, ku shpeshherë ka qenë në rrezik jete.
Është me të vërtetë për t’u çuditur se si Nostradamusi, edhe pse i famshëm në Francë dhe shtete tjera të Evropës, fare nuk ishte i respektuar dhe i çmuar në qytetin e vet të lindjes. Kjo, sigurisht, është një rregull e pashkruar ,që e përcillte çdo gjeni të rangut të tij. Natyra njerëzore kurrë nuk e çmon atë që ka afër dhe që është në te, por gjithmonë zgjidhja kërkohet “atje”, larg dhe sa ma larg. Edhe Zotit i lutet në qiell, edhe pse ai është afër, çdokund, dhe në TE vetë.
Sido që të jetë, Nostradamusi edhe më tej mbetet profet dhe parathënës më i mirë i të gjitha kohëve. Shumë parathënie të tij janë realizuar, dhe një varg syresh priten të realizohen në të ardhmen. Për të, anekënd botës shkruhen libra, broshura dhe xhirohen filma. Sa herë që ndodh ndonjë ngjarje e rëndësishme me përmasa botërore, interesimi për veprat e tij rritet pa masë. Sado kontradiktor, përmes dyerve të vogla, ngadalë por sigurt, studimi për të dhe rreth tij, ka hyrë në rradhët e shkencës bashkëkohore serioze .
Përveç parathënieve të shkruara me shkrim në veprat e tij, ka mjaft të dhëna edhe për ngjarjet nga jeta private që i kanë ndodhur, tregime këto që jo vetëm në kohën e tij, por edhe sot e kësaj dite, rrisin namin e këtij personaliteti gjenial dhe njëkohësisht kontradiktor.