Zamputi i Shërbimit të Përgjithshëm, i Paragjykuar 1567 thoshte se populli është ai i quante shërbimi “arbër”, në Perandorinë Osmane quached “arnautë” [Zamputi: 1989 / dok. # 218 / 219-253].
Shkruan: Hajrudin S. Muja , Nju-Jork
Duke lexuar ” histori shqiptare ” të burimeve sllave, shpeshherë më parë kuptimin nënçmues ” arnaut ” për shqiptarin. Me “shqiptarët” ata njihnin vetëm katolikët që banonin në Mirditë dhe në rrethinat e Shkodrës, serbët e Kosovës i quanin ” arnautë “, që nuk mund të fitojmë tjetër, veçse ” serbë të shqiptarizuar ” ose ” serbë të muslimanized ” [Hadzivasilević: 1905 ; Cvijić: 1931]. Emrat serbë, dygjuhësia, respektimi i festave të krishtera dhe traditave “serbe” u shërbenin si dëshirë për karakterin serb të Kosovës, se ” shqiptarët e mirë” janë toskët, ndërsa gegët do të gjithë serbë. Do të gjeni gjithashtu gjithashtu pretimet greke për toskët, do të mundeni “grekë të islamizuar ”, pasi të shohim më shumë vetëm gegët!
Ndërsa Haxhivasileviqi, me fshirjen e arnautëve Nga Serbia , nënkuptonte pastrimin e vendit Nga myslimanët [Hadživasiljević: 1909], KY emërtim NUK i ndante si Të krishterët, Pasi Gazetari danez në luftërat ballkanike, na përcjell kënaqësinë e ushtari serb ” PËR vrasje arnautësh ” [ Illyria, 5. 12. 2011]. Një prift françeskan fliste për arnautët e krishterë [ Muaji i Scribner , 1881/389]. Wingfield-i shkruante për një fshat të Zarës, që banohet me katolikë aranautë [Wingfield: 1859/59]. Bartl-i citon Samiun, që thoshte se: ” Boshnjakët dhe Dalmatët e veçanarisht malazezët gjithnjë e më shumë arnautë se sllavë“[Bartl: 2006/4], Kurse Stevenson-i thoshte vetvete Madje Edhe Gjergj Cërnojeviqi nganjëherë quhej Arnauti Ose arvaniti , ndoshta per shkak te Lidhjes se martesore mënd Deren e Topiajve [Stevenson: 1913/92]. Norris-i thotë se arnaut përdorej për të gjithë muslimanët e Ballkanit, veç boshnjakët [Norris: 1993]!
Në versionin e dytë kemi arnautët e mëparshme, të ofroni më shumë qenkeshin e fëmijëve dhe të kaukazianëve, që nuk dëshironi të bëni më fare me ilirët! Natyrisht edhe për këtë do të na duhej një referencë për ta bërë më të besueshëm. Për këtë ata mund të gjeni Magius Patavius-in, i cili (sipas gomës) paskëshжува se: ” arnautët – shikoni nga Azia”, duke i kërkuar ” Dëshironi e Kaukazit “! Tani pasojnë “shënitë” toponimike, duke u dhënë edhe juve edhe stërgjyshërve të gomave! Sa PËR ilustrim, Mirdat paskësh Qene Mbreti i Gjeorgjisë, Nga i Cili Më pas erdhën mirditorët ! Disa raste – shkruani Hobhouse – se Alvanët e popullatës i çvendosur par Albanëvetë Azisë që ka mbajtje të njëtin emër! Strabo në librin e XI-të vë në dyshim se kufiri i kufirit mund të jetë ” shqiptar ” i Azisë dhe arnautëve të Shqipërisë. Meletius thotë se shqiptarët nuk kanë si paragraf ilirëve dhe si paragrafë kombi për të treguar Albanezë të Azisë, por një përzierje e Keltëve të punës erdhën në Japigë të Italisë dhe pas kësaj Durrësit u vendosen në vendin fqi [Hobhouse: 1813/117].
Kjo ” arnautë ” shpeshherë më shumë për myslimanë të huaj, kur tanidokurdo duhej të kalonin në Azi: ” paragjykimi nga ardhja “, “Ku është e mirëfilli “. Ishte kjo një tezë pak më vonë e vonshme, ku sinonte prezantimin shqiptarët si qytetarë të dorës së dytë, për mua me fanatizëm “aziatiko-musliman” vepronin kundër popullit të më shumë dëshiron serb në Kosovë! Mu kjo më posaçërisht do të shfrytëzohet më shumë se terminologjia e fundit e gomave e gjeografikëve për Kosovën si “ Stara Serbija ” (Serbia e Vjetër), do të jetë jo më larg se në vitin 1845 në “ Hartën e principatës së Serbisë ” nga Jean Bugarsky, të shtypur në ai vit në Beograd [Schmitt: 2012], termi që nuk figuronte në gjeografinë e Vuk Karaxhiqit (1827) [Ichirchoff: 1907].
Akademia Serbe e Shkencave i përdorte të dyja versionet në llogari të stilit të saj historik. Kështu, për shembull, Vasa Çubrilloviqi (1897-1990) në ” Prodhues na më shumë ” (1881), në një vjershë me dhjetë pikat e programit serb serb me shqiptarët [Bajrami: 2004/214], arnautët i Toponte me ujqërit:
” Ta je teško pokrenuti, Iz planine Vuke Ljute,
još je teže pritisnuti iz kamena arnaute .
Nema Srbu bjelog puta, pa da k’lepšoj sreći pođe,
nek ogrlit arnauta, pa da k’licu svome dođe ”.
Kështu shkruante Filip Vishnjiqi në poezinë “ Llazar Mutap i Arapin ” për “ turke, ljute arnaute ” [Bandžović: 2011/16]. Në dëbimin e shqiptarëve përtej ” Mollës së kuqe” serbët u thoshin që ” nuk mund të pranoni fenë e krishterë, shkoni në arnautllëk” . Deri tani afër xhamisë së Islam Agë Gjakovalisë ” Pazari i arnautëve ” [Devaja: 2012/66, 255]. Në fillim të shekullit XIX gjithashtu në Beograd do të tregohet një lagje e plotë e shqiptarëve. që quhej ” Mahalla e Arnautëve ” [Duga, # 359, 28. 11. 1987].
Akademia dhe politika serbe shfaqen në deformimin e arnautit. Vlladan Gjorgjeviqi, për shembull, si kryetar i Këshillit të Ministrave të Serbisë, ai që mund të jetë ” arnautët” jo vetëm që është me bishta [Đorđević: 1913], por edhe mund të jetë ” dolikocefal” [jugorët] dhe ” brakicefal” [veriorët] duke e bërë kështu ” dallimet anatomike racore ” të shqiptarëve të ” tezës mbi arnautët ” [Schmitt: 2012]. Dhe, për humanizmin e madh që ata posedonin ” si miqësor për të bërë gomën “, serbët do t’ua jepnin qirilikun serb, për të bërë abetaret shqipepër arnautët [Redžepagić: 1968/219]! Këtë e kërkojnë të plotësoni për të bërë përçudnimet të emërtimit ” arnaut” .
Mirëpo, ndryshe mendonin disa perëndimorë, më shumë, kur të vizitoni vendet e tjera dhe të merrni takuar me mua. Bie fjala, duke i Diuar me fqinjët malazezë, Knight-i thoshte se arnautët mund të më krijoni në çdo aspekt [Knight: 1880/85]. Po këtë qëndrim të kufizuar gjithashtu Montag-u: ” Nga të gjithë krahinat që kam parë, arnauti më është dukur më i mirë” [ Montagu: 1906 ]. Malte Brun-i fliste për besnikërinë e arnautëve ndaj prijësit të gomave [Malte – Brun: 1808/175], ndërsa Thallocy shkruante se: “ Arnauti asht ma trim i botës” [Thallocy: 2008/175].
Në dokumentet osmane nuk ka kufizim të shqiptarëve muslimanë dhe lejon krishterë – ata të dy mund të arnautë , por jashtë tokave shqiptarët mund të zgjedhin me ushtrohen dhe meqenëse jomuslimanët nuk mund të jenë të detyruar me këto shërbime, nuk mund të kontaktojnë ata ata.
Se cili është kuptimi i fjalës arnaut dhe atë që e di zanafilla e saj, nuk është e mundur për të diskutuar. Eqrem Çabej thoshte se ” nga aspektet e përdorimit të një fjale, me rëndësi themelore për etimologjinë është historia e saj, për mua sqarimin e përdorimit të ane përmbushen shumë shpesh edhe për konstatimin e burimit të fjalës ” [Çabej: 1982]. Por, duke shërbyer burime të ndryshme, na paraqesin edhe kuptimin e më shumë, më ndihmoni burimin nuk synon zbardhjen e një gjëje, por “shijen” e autorit. Situata më e thjeshtë është vetëm për versionet e ndryshme, por edhe mitet e legjendat e krijuara, me të ofrojë synimet të merremi në këtë shkrim.
Në “Fjalorin Webster”, ” Një r’naut” në kuptimin e parë ” banorët e Shqipërisë dhe të malve përreth” . Në kuptimin e sekondave ” shqiptarët që shikojnë në ushtinë turke “. Vetë fjalori me fytyrën time për shembull: “ luftëtarët arnautë”, “trimëria arnaute ” etj. NE Nje enciklopedi Turke, Arnauti DHE arvaniti Jane pjesëtarë Të Kombit Të Shqiptarëve , bashkë me emërtimin gjeografik Arnavutluk PËR Shqipërinë [Bajrami: 1995]. Pra këtu ” arnaut ” derivon nga greqishtja ” arvanit”, duke ndryshuar një shkronjë [Ansiklopedisi: 1997]. Vetëm Sami Frashëri shpjegonte se ky term: “vie nga Arvanit, e Arvanit vie nga shprehja Arban, grekët nuk mund shkronjën “B” dhe e mund shqiptue arnavut, ndërsa turqit e mund shqiptue arnaut “[Frashëri: 1899]. Janë ata të dhënëit – thotë Hobhouse: turqit i qetë arnautë , grekët arvanitë , ne i quajmë shqiptar ose albanese [Hobhouse: 1813/116]. Kështu thoshte edhe një ekciklopedi i ditës 1823, do të arnaud ose arnaut u bë emërtim me takimin e turqit e luftonin provincën e Shqipërisë [Worcester: 1823]. Kështu pati si edhe profesor i filozofisë në universitetin “Halle” të Gjermanisë, Johan Thunmann (1746-1778), i cili është në një shkrim për Historinë e Shqipërisë thoshte se:Qeveria turqit i quanin ata (shqiptarët) arnautë, që vjen nga emri i princit i fundit i Shqipërisë Jugore, Arianiti ”[Thunmann: 1774].
Terbun-i thoshte se fjala greke ” arvanitis ” është një greqizuese e fjalëve shqipe “arban -it-is “, profesionale forma turke ” arnavud “, është një nga metatetike e saj, duke ndryshuar “v” me “n” dhe ” n “me” v “[Nimani: 2003]. Ngjashëm mendonte edhe Spyridon-i, se ” arnaut ” është njëkohësisht edhe ” fjalë turke ” për arvanitët , kohën e ardhshme për vetë grekët ” arvanitë” mund arbëreshët [Spyridon: 1860]. Ai, përvoja, thotë se arvanitë quached banorët e përziera të Moldavisë dhe të Vllahisë, përkatësisht grekët, bullgarët dhe serbët, mendim ky i përkrahur edhe nga Fisher [Fisher: 1970].
Faik Konica, nën pseudonimin Thrang Spiro, ” arnautin ” e Diamond me ” arvanitë ” dhe ” albanasë ” [Konica: 1898]. Të gjitha këto që janë hedhin në këtë moment mund të fillojnë nga karakteristika e osmanishtes, kur fjalët e huazuara i ka rënë të pandryshueshëm. Dogromaxhi, për shembull nuk pajtohet definitivisht me mendimin se fjala arnavut është një shtrembërim i fjalës greke arvanit [Basha: 2000] dhe si se ka të jepte me mua. është vetëm një mendim që lidhet me shekullin XII para erës sonë, kur jetuan tre perandorë me Shërbime arnuvanda (I, II dhe III), paragjykimi i mëposhtëm, faleminderit për metafizikën, doli sinonimi për shqiptarët – arnavudë !
Sidoqoftë, një mik i imi, njohja më e mirë e gjuhës turke, më thotë se më “ arnaut ” u referohet shqiptarëve me një dëshirë respekti të thellë për virtytet e gomave, si: mikpritja, trimëria, tradita, bujaria etj. Në kontestin e ngushtë të qytetit ” i pakthyeshëm “, duke e shprehur qartë këtë punë: ” është kokëfortë si arnaut !”. Vetëm sot – më shumë thotë miku – ata i mendojnë ” arnautët ” si ushtarak për të drejtuar. Kur thua në Turqi ” ben arnaut’um ” [ aq jam shqiptar], ta shohin më shumë të meritueshëm. Kjo është gjithashtu praktike që nga 27 kombet që jetonin në Perandorinë Osmane statusin më të lartë të punës arnautët, që ndryshe i quanin edhe “nexhip” (fisnikë), e atë i dhanë Perandorisë serra njerëz të mëdhenj [KohaNet, 8. 3. 2013].
Ish Ambasadori shqiptarët në Turqi, Z. Nesip Kaçi, e takuan një bisedë që e drejtojnë me fytyrën Kryetarin e Këshillit të Lartë për Arsimit të Turqisë – Ihsan Dogramaxhi, i cili ia jep shpjeguar kuptimin e arnautit: “ Fjala arnavut vjen nga persishtja e tjera , që do të thotë se “që nuk kthehet prapa” “ [Basha: 2000] . Një version i thjeshtuar është derivon nga fjala ” ue adna en la neud “, që do të thotë ” i betuar për të mos u zyrtarizuar “, titull ky që është i mundur me forcë shqiptare për të arritur në një qytetar të Keukebanit në Jemenin e larget. Në këtë kontekst arnautidemonstronte një karakteristikë të shqiptarëve, të ofrojë nuk i gjunjëzoached armikut edhe kur të bëjmë më të tjera. Prandaj edhe ka mundësi të drejtimit të fjalëve arnaut inadi për të demonstruar inatin e luftës ose ” arnaut lashmak ” për kokëfortësinë [Koha Ditore 17. 8. 2012].
Konica jep gjithashtu sqarim i Sir James Sedhouse në fjalorin turqisht-anglisht (1921) si “ Arnautligi tuttu ” – filloi të drejtojë gjaku ose vrulli i shqiptarit [Konica: 2010/73]. Por, Konica, çuditërisht shpesh synonte ta shëmtonte kuptimin për arnautin: ” Pis Arnautllar “, ” Ibne Arnautllar “, ” Jabani Arnautllar “, ” Hassiktir xhenabet Arnaut ” dhe ” Vur bu qerata Arnautllari ” [Albania, # 33-35 / 1909] .
Ata që i ofrojnë tezat e mësipërme, zanafillën nuk e gjejnë te shqiptarët e osmanët, por në mesjetën e hershme, kur emri “ arnaud ” u bë një nga emrat më të ri në jug të Francës. Kështu u quajt djali i Kontit Ermenon dhe bijës së Dukës së Gaskonisë (l. 838). Falë famës që arriti, pas vdekjes (926), emri arnaud u bë sinonimi përballresës dhe gëzoi një përhapje të zgjerohet. Historiani francez Le Roy Ladurie për fshatin Montaillou, që nuk ka më shumë se 50 familje, i shënoni dhjetë paratë e gomave që është e mbanin në këtë kohë! Më pas sqaroni se ” arnaud” përfundon nga teutonishtja (gjermanishtja e vjetër) dhe në shqip merr kuptimin ” kryeshqiponjë” ose ” e mirë si shqiponj딓. Ata vazhdojnë të kenë mundësi të shikojnë në Ballkan dhe Shfaqni nga periudha e Mesjetës, të ofroni osmanëve, dhe të ofroni kështu, nuk është çudi që ata mund të trajtohen në fjalorin e gomave këto emërtim më shumë para se të kontaktonin me shqiptarët. Ndoshta këtë qëndrim e mbante gjithashtu Bajroni kur shkruante: ” Arnautët ose shqiptarët më shumë përshtypje të forta për zgjedhjen e tyne me malësorët e Skocisë në veshje, në paraqitjen dhe në përdorimin e jetëve ” [Bajron: 1935].
Këtu më vonë në dalin mendimet e arkeologëve anglezë, amerikanë, gjermanë dhe turq, për të na ofruar një pas shikim të ndryshshëm për dyndjet e hititëve, që dhuron një fis për të zgjedhur të ilirëve që u shpërngulën nga Ballkani i Epërm [Dardania] kah brigjet perëndimore dhe veriore të Detit të Zi, në Kaukaz dhe në Anadollin Qendror. Ata që janë ua sollën ballkanasve teknikat e xehetarisë dhe metalurgjinë e rrethojnë 2000 pes! Në shekullin e shtatë para erës sonë munden tre perandorë me mirë arnuvanda , paragjykime – sipas dëshirës për metastezës – u krijua njëra nga sinonimet për shqiptarët – aranavud . Disa paraprakisht gomë mendojnë se arnautët janë “të zotë”. Amerling-u, për shembull, i tregoj paraprakisht gomën individuale të shquar, si:në Greqinë e lashtë, në Perandorinë Bizantine, por edhe në Perandorinë Osmane [ Amerling: 1879/449] , pa mundurur një numër të madh të elitës shtetërore osmane. Natyrisht, që është një kompani e tillë. Beaujour-i, si edhe burimet gjermanofone, i ushtuanin si “më shumë mirët e ushtarëve të Turqisë Evropjane ” [Beaujour: 1829; Zenelaj: 2010/152], ndërsa Karl Fridrich Maye shihte si: ” i krisur deri në guximin më të madh” [maj: 1885].
Zamputi i Shërbimit të Përgjithshëm, i Paragjykuar 1567 thoshte se populli është ai që e quante vetveten “arbër”, në Perandorinë Osmane quached “ arnautë ” [Zamputi: 1989 / dok. # 218 / 219-253]. Shume Prej Të tillëve pastaj u njohën me Kete epitet, si: Arnavut Koxha Sinan Pasha , Arnavut Dukagjinzade Jahja Beu , Arnavut Abdi Pasha etj •. [Shenja 11. 6. 2011]. Një mik i imi në spital ofron takuar një mjek, që është mbi të gjithë “Arnauti”. Në pyetjen e mikut ai i sqarimit: ” Jam me origjinë shqiptare nga Algjeria “. Duket pra se ky emërtim është një krenari shumë më i madh, pasi që kudo që shkon e vendoseshin shqiptarët, dhe përvetësonin mbiemrin “ Arnauti“. Shumica e shqiptarëve të Sirisë ka rezervuar për familjen dhe veta për këtëememër, disa flasin dhuratat për shtatë shërbimin për President.
Dokumentet austriake të shekullit XVII flasin për një numër të madh arnautësh që luftonin për Austrinë kundër osmanëve [Fjala: 2-9. 10. 2005/3]. Për rumunët arnautët mbi shqiptarët që ofrojnëin si trupa special të elitës së informacionit osmane, shpesh si garda “pretoriane” të familjeve princore të Rumanisë. Në fundshekullin XIX dhe fillimshekullin XX në Bukuresht mund ta shohje fotografinë e një arnauti me kostum kombëtar të malësorit, me pisqolla e jatagan në brez, me xhamadanin e drejtisur, me qeleshe në kokë e me opingat e shumë. Mustaqet e tij me bishta të më shumë simbolizonin besnikërisë dhe sigurinë. Ndërkaq në xhaminë Bajraktarli në Prizren u organizua konferenca për ” Itihad-i Arnavut ” [Bashkimi Shqiptar] paragjykimi nga doliLidhja Shqiptare e Prizrenit .
Për ata që besojnë se osmanishtja shënohet një zgjedhje e turqishtes me persishten dhe arabishten, rrënja e terminit arnaut mund të buroje nga arabishtja, atëhere ta pranoni osmanët! Ne nuk mund të gjejmë të mundur që të përdorim këtë emërtim për shqiptarin, por në fjalorin e gjuhës arabe figuron ” ar-naud”, Që lidhet me një mori legjendash. Një e tregtarohet nga arnautët e Sirisë dhe daton nga koha e kalifit për dyta Omer (634-644), kur mbreti i Shamit, Ibnul Ejhem el Gasani, bënte musliman dhe mund të ta bënte pelegrinazhin në Mekë. Atje, tek bënte rrotullimin Rreth Qabesë, një pelegrin tjetër gabimisht shkelë mbretin, ndërsa mbreti, në reagimin e parë, i bie shuplakë. Çështja iu shtrua drejtësia, e cila mund të jetë e mundur që të shkatërrohet t’ia kthente mbretit me një shuplakë. Tani, tek kërkoi sqarime se si një njeri i vëmendshëm mund të jetë i mundur bjerë shuplakë një mbreti, ai mori përgjigjen: “Kjo është drejtësia islame – një për një“. Por, mbretit i erdhi inati dhe u largua prej Islamit. Meqë u ndie i turpëruar, nuk u kthye në mbretërinë e tij, por shkoj në vendin e shqiptarëve, që është nën nën Perandorinë Romake, ku sërish e pranoi Islamin. Të afërmit e ftuan për kthimin e mbretërisë së tij, por ai u tha: ” arnaud “, në kuptimin: ” turp me u kthye “.
Në shënimet e Çelebiut rrëfimi është pak më ndryshe. Ai thotë se në kohen e kalifit Omer një sheik arab me të Jabal’i Alhama i fisit Kurejsh të Mekës ia nxori syrin një sheiku arab, i cili shkoi mbrapa te kalifi Omer për t’ia të drejtojë kuranore (5: 45)! Kur i thanë Jebalit, ai tha: ” Oh Omer, kështu është, respekton ligjin dhe vetë do t’ia heqësh shiritin “. Por, ai iku, duke mos e dëshiruar fytyrën për kryente caktimin e fjalës së presidentit dhe duke thënë: ar-na-bud[s’ka dhënë turp]. Tregimi pas kësaj vazhdon se si kalifi i vuri në vëmendje 40.000 luftëtarë muslimanë, se Alhama u arratis me një anije deri në tokat e mbretëria spanjolle. Kur i tha mbretit se është një fis i Kurejshitëve, ai ia dhuroj malet e pabanuara të Dukatit, Progonit e Frengisit, të regjionit të Vlorës e Delvinës, për të jetuar në to. Për një kohë të shkurtër për të shtuar ata u shtuan dhe duke u zgjedhur me frankët, krijuani shqipe nga një zgjedhierje e frëngjishtes me arabishten (!?). Meqë nuk u desh ta nxirrte syrin, ata thanë “Ar-na-bud” (nuk ka nevojë për të përdorur turp). Meqë ata e patën parapardhjen par Kurejshitëve (Quraysh), malet ku po banonin i emërtuan si Quryelesh (malet e Kurveleshit) ose malet e Kurejshit [Dankof & Elsie: 2000/65]. Çelebiu thotë atëherë se Jabal Alhamavdiq si musliman dhe u varros jashtë qytetit të Elbasanit dhe këto shqiptarët e kujtojnë për të parin e vet! Pasardhësit e tij u zgjedhien me frankët dhe e mohuan librin. Në historinë e Tuhvas, ka informata më të hollësishme për këtë fis arab – thotë Çelebiu [Dankof & Elsie: 2000 / 189-191].
Një tjetër legjendë thotë se një familjare e Kurejshitëve i jep kushte kushtuar thirrjet në Islam dhe Prandaj mund të jetë në tokat e shqiptarëve. Kjo familje e solli me vete gjithashtu termin ” arnaud “, të mbajë më pas për shqiptarët që i gjeti aty. Identik është gjithashtu rrëfimi i një grupi njerëzish të qytetarëve të tjerë paskëshin që mund të gjeni më shumë për të dhënë ndonjë ofertë më të mirë për t’u shpërndarë në vendet tuaja thoshin ” arnautët “. Legjenda e tretë e kësaj rangu lidhet me Mund kur u përhap feja, kur një ushtri e vogël paskëshmet në Ballkan dhe paskëssh pësuar disfatë nga shqiptarët. Komandanti i gomës më vonë i pyeti Helmud [a po kthehemi], ndërsa ata i thanë arnaut [jo, nuk po kthinhemi].
Një version tjetër është i lejueshëm me një legjendë të Shamit (Siri), i cili për më shumë se disa mosmarrëveshje me mbretin, iku dhe vendosni në tokat e shqiptarëve. Pasi vdiq mbreti, i çuan fjalë për kthim, por ai u tha ” Ar-na-ud “, që do të thotë ” turp të kthyeshëm “. Në lidhje me mua Shamin është gjithashtu legjendë që ka të bëjë me mua më shumë se një banor i Banu Ghasaneve, të udhëhequr nga Xhabal bin Al-Ahyan, i mbiquajtur Arnaut , të ketë mundësi për tu larguar nga Shami kur e morën muslimanët në vend dhe në Pranë nga Perandori Kostandin II në Maqedoni. Disa fjalë spekuluan se Perandori Nikoforus Unë zyrtarisht vetë pasardhës i plotëson.
Pavarësisht miteve dhe legjendave që ekziston thurur për arnautin , ne nuk mundemi të mos e bëjmë vetëm pretendimin se më epit ” Arun en Neud ” (turp të kthhemi prapa) shqiptarët i emërtoj Sulltan Selimi I, i cili – duke i njohur si trima – qytetarët e tejet të lartë për shqiptarët! Ka komplot dëshirmi të besueshëm se të qenit ” arnaut” nuk është fyerje, por krenari. Pas marrjes së Shqipërisë nga Sulltan Mehmet Fatihu II, shumë më shumë vendosni në një pjesë të Stambollit dhe pasi e mbipopulluan atë shitës, e emërtuan mua ” Arnavutköy ” [ Arnavut – shqiptarët köy – fshat, pra ” Fshati Shqiptar“]. Vetëm pse shqiptarët u larguan Tani nga kjo mundësi, ky shitës edhe sot e mban këtë emërtim. Arnautët e Turqisë sot tregojnë numrin më të madhërishëm të shqiptarëve në botë [KohaNet, 8. 3. 2013]! Atje ofron pasardhësit e dhjetë hapësirave arnautëve nga Sanxhaku i Nishit, të dëbuar në mundësi 1877-1878.
Në Damask, në kërkim të shekullit XX, shumë më tepër se ka lagur “ Lagja e Arnautëve ” (Mëhalla e Arnautëve) , ku gjendej edhe “ Xhamia e Arnautëve ” dhe ku sot mund të gjeni mbi 10 burime arnautë [ Telegraf , 29. 7. 2002] . Edhe në Bosnjën e Hercegovinë ka fshatra me parardhje shqiptare, si: arnautët në Zenicë, Arnautoviq në Visokë, etj [ Ura, # 5/2010 ].
Të gjitha këto janë takimin e arnautëve në Bejrut [27.2.2013], të organizuar nga ” Sawt Arnaout International për Kulturë dhe Art ” dhe të krijoni në ndërtesën e UNESCO-s. Në këtë takim morën pjesë dhe diskutuan arnautë nga Libani, Siria, Iraku, Egjipti, Tunizia dhe Palestina. Në mos më mirë, ky takim tregon për numrin e arnautëve në vendet e tjera nuk është i vogël dhe se ata mund të jenë gjithnjë të parapëlqyeshëm dhe mund të krenarë me këtë ” arnauti” . Po të konkretisht termi fyes, pse gjithë kjo dëshiron për të kuptuar Arnaut !? / shenja
