Afrodiziak Substance e cila mbahet per rritjen, stimulimin dhe fuqine seksuale. Behet fjale per me teper per nej fenomen sugjestionues, duke qene se nga ana mjekesore nuk eshte provuar ende efikasiteti per asnje prodhim qe shitet si afrodiziak. Afrodiziaku me i mire ngelet te jete dashuria per partnerin dhe njekohesisht bukuria fizike!
Aids – Sida Vjen nga anglishtja “Aquired Immune Deficiency Syndrome” dhe tregon nje nga semundjet me te rrezikshme qe emrren nga raportet seksuale. Mjeti i perhapjes se tij eshte virusi HIV (Human Immunodeficiency Virus) i cili shkaterron ne menyre progresive mbrojtjet imunitare te organizmit duke e bere te dobet ndaj sulmeve te viruseve ose baktereve te ndryshem (shumica e te semureve me SIDA vdesin nga infeksione te renda ose nga tumore). Virusi eshte prezent ne gjak, ne sperme dhe ne sekrecionet e vagines te nej personi te infektuar dhe per kete gje ka si mjet te privilegjuar per t’u perhapur raportet seksuale (anale, vaginale ose orale) ose kontaktin direkt te çfaredolloji me gjakun e infektuar (shkembim shiringash te perdorura, trasfuzione etj.), ose kalon nga mamaja tek femija gjate periudhes se shtatezanise, lindjes dhe rritjes. Kur eshte transmetuar, virusi ka nje periudhe inkubacioni qe mund te zgjase nga disa muaj ne vite te tere. Ne kete faze thuhet se individi eshte sieropozitiv: dmth eshte e mundur te gjendet nepermjet analizave te veçanta mjekesore prezenca e virusit ne organizem, por ai nuk eshte i semure akoma; perkundrazi, mund te mos kete asnje shqetesim dhe mund te jete mire ne pamje te pare. Ne kete faze njeriu eshte mbartes i virusit dhe mund t’ia transmetoje ate personave te tjere. Kalimi ne fazen e semundjes se plote varet nga disa faktore – akoma jo shume te qarte – te llojit te ndryshem (perhapja e madhe ose e vogel e virusit HIV, faktoret gjenetike, etj.). Per momentin nuk ka asnje kure ne gjendje per te sheruar plotesisht nga SIDA dhe nga faza e daljes ne pah te semundjes jetegjatesia e nje personi varion nga 1-3 vjet. Duke qene keshtu, siç eshte dhe per te gjitha semundjet e tjera me transmetim seksual, e vetmja arme per mbrojtjen nga kjo semundje eshte parandalimi, dmth ndalohen rreptesisht raportet seksuale pa profilaktike me persona per te cilet nuk njihni asgje nga zakonet e tyre seksuale, shkembimi i shiringave te infektuara dhe çdo situate tejter qe paraqet rrezik per kete semundje.
Alkooli Eshte nje besim i perhapur shume por i gabuar, ajo qe alkooli ndihmon ne permiresimin e raportit seksual. Kjo nuk eshte e vertete sepse ne realitet alkooli ul perqindjen e hormoneve ne gjak (testosteroni ne meshkuj, estrogjeni ne femra). Besimi popullor lidhet me faktin qe nje sasi e vogel mund te kete efekt çlodhes (nga fakti qe ai sherben si çlirues i qendrave te truritqe kane te bejne me ankthin dhe friken); kur kalohet sasia e alkoolit ne kete kuptim, ai provokon nje zvogelim te libidos, duke demtuar, kryesisht tek meshkujt, reagimin seksual. Dhe per kete arsye zakoni i abuzimit me pijet alkoolike shoqerohet shpesh me mosfunksionime te raportit seksual, ose vete aparatit seksual.
Anamnezi Ne mjekesi, rindertimi nga ana e mjekut te historise klinike dhe personale te pacientit me qellimin per te formuar nje diagnoze me te plote dhe korrekte.
Andrologjia Dege e mjekesise qe studion organizmin e mashkullit me nje vemendje te veçante per aparatin mashkullor dhe funksioneve te tij (pjellorise, probleme seksuale, andropauza, etj.).
Andropauza Term i lidhur ngushte kohet e fundit me ate te menopauzes, per per te treguar klimaterin mashkullor. Edhe pse per mashkullin nuk mund te flitet ne te njejten menyre si per menopauzen e femres, eshte nje fakt qe duke filluar nga njefare moshe (rreth 50 vjeç) ka nje renie te prodhimit te testosteronit tek meshkujt, me pasoja te tipit psiko-fizik te ngjashem me ato te femres ne menopauze (renie e deshirese seksuale(libido), modifikim i pergjigjeve seksuale, humor jo stabel, etj.). Ndryshe nga femra, mashkulli ruan potencialin e tij riprodhues, ne saje te gjendrave seksuale qe vazhdojne prodhimin – edhe pse ne sasi me te vogel – te spermatozove.
Anilinguo Praktika seksuale e stimolimit me goje te anusit. Nga latinishtja anus dhe linctus.
Anorgazmia Mungese orgazme. Behet fjale per nje problem seksual per te cilin nje individ – femer a mashkull, por me shpesh femer -, edhe pse provon deshire seksuale dhe eksitim, nuk arrin te kete orgazem gjate raportit seksual. Shkaqet mund te jene psikologjike (veshtiresi per t’a leshuar veten, ndjenja faji karshi deshires seksuale), raporti te çiftit, ose me banalisht fizike (psh. stimulim jo i kendshem i klitorit). Ne nej perqindje te madhe te rasteve nje problem i tille zhduket me maturimin e individit (confidence me e mire me trupin e tij, shtim te pervojes dhe sigurise ne vetvete) ose te stabilizimit te nej raporti me te mire ne lidhjen e çiftit.
Autoerotizem Aktivitet seksual nepermjet te cilit nje individ kerkon kenaqesine pa patur nevojen per persona te tjere. Ne forma te ndryshme eshte prezent ne çdo faze te jetes – dhe ne te sapolindurin ose femijerine – dhe gjen momentin me t epershtatshem dhe frekuent gjate adoleshences, kur rizgjimi i deshires seksuale sebashku me ndryshimet fizike te pubergjise shtyjne individin ne eksplorimin e trupit te tij. Ne shekujt e kaluar eshte gjykuar shume shpesh mbi paragjykime false ne ato sikur sjell pasoja mbi shendetin. Ne te vertete eshte nje praktike e pademshme dhe nje dem i madh per rritjen e nje personi eshte ta jetosh jeten nen barren e rende te frikes dhe ndjenjes se fajit! Sinonime te tij jane masturbimi, onanizmi, dhe me rralle, ipsacioni.
Biseksual Individ (mashkull ose femer) qe ka kenaqesi seksuale nga persona te te dyja sekseve. Pak a shume te gjithe individed kalojne nje periudhe biseksualizmi ne jeten e tyre, para se te shfaqet ne menyre te qarte tendenca e tyre per te qene heteroseksual apo homoseksual. Pergjithesisht eshte relativisht e larte perqindja e individeve qe ne jeten e tyre kane patur eksperienca – ndoshta vetem rastesore – me persona te te dyja sekseve.
Deflorim (humbja e virgjerise) Prishja e imenes(cipes se vagines kur eshte e virgjer), kryesisht gjate raportit te pare seksual. Gati gjithmone shoqerohet me rrjedhje gjaku. Ne shume popuj, sidomos ne te kaluaren, deflorimi praktikohej nga magjistari ose nga kryetari i tribuve ne fazen e pubercise ose – psh. prane disa tribuve jugamerikane dhe australiane – brenda muajit te pare te jetes.
Detumeshence Mos ngritja (ereksioni) i penisit ose klitorit, normalisht pas orgazmes. Vjen si pasoje e shkarkimit te gjakut nga qelizat e organit seksual.
Devijim seksual (ose perversion, parafil Bashkesia e sjelljeve ose fantazive ne fushen seksuale ne te cilat mungon presupozimi normal i korrekteses, ose dmth qe partneri eshte i vetedijshem dhe qe kenaqesia eshte e perbashket. Me fjale te tjera nuk ka fjale ose fantazi qe jane perverse ne vetvete, por qe behen te tilla ne momentin kur nuk pranohen ose ndahen nga te dy partneret e çiftit ose kur kthehen jo ne nje aksesor, nje varizcion qe ndihmon ne rritjen e deshires seksuale dhe per ta bere me te kenaqshme, por element i vetem, pa te cilin nuk ka fare asnje kenaqesi. Nder format me te zakonshme permendim sadizmin, mazokizmin, fetiçizmin, vojerizmin, pedofiline.
Ejakulim – Derdhje Nxjerrja e spermes nga penisi. Eshte pjesa e fundit e orgazmes mashkullore. Qendrat nervore qe kontrollojne ejakulimin jane ato te sistemit nervor simpatik, qe gjendet ne gjendrat e palces se kurrizit. Ato jane ne komunikim dhe me qendren e sistemit nervor dhe qe mund te veprojne me nje pasoje stimuluese ose jo ne vete aktin e ejakulimit.
Ejakulim i parakohshem Flitet per ejakulim te parakohshem, kur ndodh derdhja e lengut te spermes perpara penetrimit (ejakulim ante portam) ose pas pak levizjesh mesi (hyrje-dalje) rreth 10-15. Mund te jene shkak arsye organike, por ne pergjithesi ka baze psikologjike (tension, frike deshtimi etj.). Relativisht frekuent, si dhe normale, ne djemte e rinj, nese vazhdon dhe ne moshe te madhe, duke u kthyer ne nej situate te rende dhe te veshtire per jeten e çiftit, mund te sjelle probleme ne ereksion (ngritje), ne deshiren seksuale dhe te ngjashme. Nepermjet nje praktike te vazhdueshme eshte e mundur te arrihet nje kontroll ne stimulin e ejakulimit, ne te njejten menyre kur kemi qene te vegjel kemi mesuar te kontrollojme stimulin e urinimit. Kontraktohen dhe leshohen muskujt ne afersi te anusit, ne fakt te njejtit qe perdorim kur duam te mbajme urinen, duke perseritur te njejtin ritual disa here, rreth 200-300 ne dite.
Eteroerotizem Tendence erotike perkundrejt seksit te kundert.
Ezibicionizem Devijim sekual i karakterizuar nga deshira kompulsive e te treguarit te gjenitaleve personale ne publik personave te seksit te kundert.
Faj, ndjehem ne faj Ndjenje qe shoqeron personin ne rast se kryen nje akt te konsideruar te ndaluar. Zhvillohet qe nga femijeria, per efekt te ndalimeve te vendosura nga prinderit, veçanerisht ne nivel seksual. Nje kompleks faji i deshperuar eshte shpesh problemi i nje impotence per mashkullin ose ftohje, gjendje te akullt te femres.
Fellatio Stimulim i gjenitaleve mashkullore me goje, gjuhe dhe buze. Rrjedh nga latinishtja fellare, ‘me thith’. Ne gjuhen e rendomte popullore, gojore.
Fetiçizem Devijim seksual per te cilin eksitimi seksual eshte percaktuar nga nje objekt pa fryme (fetish), normalisht nje veshje (kepuce, veshje intime, etj.).
Fimoza Ngushtim i penisit rreth prepucit(lekures veshese), ne gjendje te beje te dhimbshem ose te pamundur daljen e glandit (koka e penisit) dhe si rrjedhoje raportin seksual. Ne shumicen e rasteve eshte e trasheguar ose vjen nga nje higjiene e dobet. Ne keto raste zgjidhja eshte nderhyrja kirurgjikale dhe ajo qe quajme rrethprerje ose synet.
Ftohtesi Nuk je ne gjendje qe t’i pergjigjesh eksitimit seksual te partnerit.
Gonorrea SEmundje me transmetim seksual qe shkaktohet nga bakteri gonokok. Lokalizohet ne nivel gjenitalesh, anal, por dhe oral. Ne shumicen e rasteve transmetohet nga nje raport seksual me nje person te infektuar, por nganjehere dhe thjesht nga kontakti me diçka te infektuar. Simpomat tek mashkulli jane kruajtja, djegje afer rrezes se kofshes, dalje sekrecionesh nga penisi (rrjedhje). Tek femra nuk ka simptoma. Kur diagnostikohet, kurohet lehte me antibiotike; nqse nuk kurohet mund t eperhapet ne organet e brendshme te riprodhimit dhe te sjelle keshtu sterilitetin komplet dhe te pakthyeshem.
Herpes i gjenitaleve Semundje me transmetim seksual qe provokohet nga virusi herpes simplex. Eshte nje infeksion i zakonshem qe shfaqet me disa flluska mbi mukozen gjenitale qe, kur plasin, krijojne plage te vogla por shume te dhimbshme. Nuk egziston nje kure perfundimtare kunder saj dhe, kur eshte sheruar, semundja mund te rishfaqet serish ne personin e infektuar edhe pas shume vitesh, veçanerisht ne gjendje lodhjeje psikofizike te madhe. Eshte shume i rrezikshem ne rast shtatezanie, sepse mund te sjelle keqformime te renda ne embrion ose dhe abort spontan; gjithashtu favorizon tek femra zhvillimin e kancerit ne ureter.
Imena Nje membrane e holle qe mbyll pjeserisht hyrjen vaginale te femres se virgjer.
Impotenca Shqetesim sipas te cilit mashkulli ka veshtiresi te kete dhe mbaje ereksionin (ngritjen e penisit). Eshte nje nga shqetesimet seksuale me te perhapura te mashkullit. Mund te kete shkaqe organike (hormonale, venash, te qarkillimit te gjakut, neurologjike) ose farmakologjike, por shume me shpesh psikologjike: gjendje ankthi, frike ndaj seksit, frike nga mossuksesi… jane te gjithe faktore qe mund te bllokojne ngritjen e penisit. Preçizojme qe ky term nuk perdoret me sot ne fjalorin seksologjik, por preferohet te flitet me shume per shqetesime te ereksionit.
Inçest Raport seksual ndermjet nje individi dhe nje te afermi te ngushte (babai, mamaja, vellai, motra, gjyshja, gjyshi, dajo, tezja etj). I ndaluar dhe i denuar gati ne te gjitha rrethet shoqerore, inçesti ndodh ne te gjitha ambjentet shoqerore. Incesti eshte nje eksperience tramumatike per ate qe e provon ne kurriz, veçanerisht nese behet fjale per minorene qe jane te detyruar te kryejne maredhenie seksuale me kembenguljen dhe me turpin qe kane ndaj personave me te rritur te cilet i shohin me nje sy tjeter.
Infibulimi Operacion nepermjet te cilit gjenitalet, e mashkullit ose te femres, qepen duke lene te lire vetem nje hapesire te vogel, ne menyre qe te ndalojne maredheniet seksuale dhe te ruajne virgjerine. Qepja pastaj hiqet ne momentin e marteses. Eshte nje praktike e rende qe aplikohet dhe sot ne shume vende afrikane, duke dhunuar keshtu te drejtat e njeriut, sidomos ato te femres.
Jus primae noctis (lat. E Drejta e Nates Ishte e drejta qe, deri ne fund te shekullit te XVIII, zoterinjte feudale te shume vendeve evropiane kishin per te ç’virgjeruar nuset e sapomartuara te virgjera te fshatareve te tyre.
Karakter seksual Bashkesia e cilesive fizike dhe psikike qe ndajne menshkujt nga femrat. Pergjithesisht ndahen ne paresore (dmth ato qe sherbejne per riprodhimin si ç’jane gjendrat gjenitale dhe organet seksuale) dhe dytesore (psh. qimet, zeri i thelle tek meshkujt; gjokset dhe vithjet e gjera tek femrat).
Klimateri Faze e jetes, e perbashket si per mashkullin dhe per femren, ne te cilen per shkak te nje involucioni (zhvillim i nderprere) te proceseve te gjendrave seksuale ndodhin ne organizem modifikime ne prodhimin e hormoneve dhe ne pergjithesi ne mekanizmat e brendshem te lidhur me aktivitetin riprodhues. Ne femrat ndodh nderprerja e aktivitetit te vezores dhe si pasoje zhduket cikli menstrual dhe aftesia e riprodhimit; tek mashkulli procesi eshte me i avashte meqenese, edhe pse te zvogeluara, gjendrat seksuale vazhdojne prodhimin e spermatozove dhe te hormoneve.
Klitori Organ i aparatit seksual te jashtem te femres, qe gjendet ne bashkimin e siperm te buzeve te medha. Eshte nje pjese shume e ndjeshme dhe erogjene , stimuli i saj direkt – nepermjet auto – ose eteromanipulimi – ose indirekt – gjate raportit penetrues – ka nje rol vendimtar ne arritjen e orgazmes se femres. Nga ana gramatikore perdoret si ne gjinine mashkullore dhe ate femerore.
Kontraceptiv Bashkesia e te gjitha teknikave qe ndihmojne ne parandalimin e renies me barre (shtatzene). Zakonisht klasifikohen ne menyra natyrale (Ogino-Knaus ose mungese seksuale periodike, temperature bazale, Billings ose te mukozec cervikale), metoda barriere (kondom ose prezervativ mashkulli, diafragma, spirale ose IUD, tampona, kapuç cervikale), metoda kimike (kremera, spray, fitila, lavanda, kompresa, xhelatine, prezervativ i shkrifshem) dhe menyra hormonale (pilula estroprogjestinike, sekuenciale, trifazore, postkoitale, te dites tjeter, mujore, minipilula progjestinike). Ne menyrat natyrale konsiderohet gabimisht dhe seksi i nderprere.
Kriptorkidizem Keqformim prej te cilit nuk ka nje renie normale te nje ose te dyve testikulave (tope) ne çanten e gjenitaleve (hapesiren ku qendrojne). Eshte e mundur te zgjidhet me nje nderhyrje kirurgjike.
Lezbizmi (ose safizmi) Homoseksualitet i femres. Ky term vjen nga ishulli i Lezbos ne te cilin ne kohet antike mendohet qe ky akt seksual te ishte shume i perhapur (aty ka jetuar psh., poetesha Safo, autore e shume vjershave dashurie te bukura per shoqet dhe mikeshat e saj).
Puthja Perkedhelje qe behet me buze; mund te varioje nga thjesht prekja e lehte me buze deri ne kontaktin me gjuhe dhe eksplorimi i ndersjelle i gojes. Kuriozitet: gjate puthjes presioni rritet ne 150 mm/Hg., gjendrrat e mbiveshkes çlirojne adrenaline dhe konsumohen 12 kcal ne minute.
Seks – Coito Eshte pikerisht akti seksual ne te cilin organi seksual mashkullor futet ne ate femeror. Ne pergjithesi termi perdoret, i shoqeruar me nej mbiemer, per te treguar te gjitha format e tejra te raportit ne te cilin ka penetrim te penisit (psh. seks anal, oral). Paraqet nje nga momentet me intime te çiftit dhe vishet me nje vlere te forte simbolike sepse eshte akti qe çon ne riprodhim. Vjen nga co-ire ‘shkojme sebashku’ dhe ne gjuhen e zakonshme ka nje numer te madh sinonimesh, nga me volgaret ne me delikatet, ku me frekuenti nga te gjithe eshte te besh “dashuri”.
Seks gjoksi Akt seksual i cili nenkupton stimulimin e penisit ne mes te gjokseve te mbledhura te femres.
Seks i nderprere Metode parandaluese ne te cilen mashkulli tkurr penisin nga vagina para se te arrij orgazmen ne menyre qe derdhja (ejakulimi) te behet jashte saj. Eshte nga sistemet me antike, por njekohesisht me te pasigurtet: paraqet nje shkalle falimentimi prej 10-18%, sepse eshte e mundur qe dhe thjesht nga kontakti i spermes me pjesen e jashtme te vagines spermatozote mund te ngjiten deri brenda, ose mund te ndodhe qe, para derdhjes se vertete dhe pa u vene re nga mashkulli, te kete nje rrjedhje lengu lubrifikant qe mund te permbaje spermatozoj. Perveç kesaj eshte nje burim tensioni dhe pasigurie per te dy partneret dhe ne kete menyre mund te demtoje jeten seksuale te çiftit.
Seks oral (gojor) Praktike seksuale qe ben fjale per stimulimin e gjenitaleve te partnerit nepermjet gjuhes dhe gojes. Me sakte flitet per fellatio kur eshte femra qe stimulon mashkullin dhe cunnilingus ne rastin e kundert. Stimulimi reciprok ne te njejten kohe eshte e njohur nga populli ne formen e numrit ’69’. Ne gjendje te mire shendetesore nuk perben rrezik; sidoqofte eshte nje mjet ngjites semundjeje ne rast se njeri nga partneret eshte i infektuar.
Seksi anal Eshte akti seksual qe nenkupton futjen e penisit ne zonen e anusit. Duke mos qene nje zone e lubrifikuar mire eshte e nevojshme per t’u kujdesur ne kete kuptim me perdorimin e materialeve lubrifikante; eshte gjithashtu e rendesishme qe raporti – dhe ne brendesi te nje çifti besnik – te jete me profilaktik, mqse bakteret qe ndodhen ne pjesen e fundit te anusit mund te shkaktojne infeksione ose skuqje te penisit (uretrite, prostatite etj.) te cilat me pas mund t’i transmetohen partnerit; eshte gjithashtu nje nga praktikat seksuale me rrezik me te larte per trasmetimin e virusit HIV.
Synet – Rrethprerja Prerja kirurgjikale e prepucit, ose me mire te lekures qe mbulon majen e penisit(glandin). Praktikohet me qellim terapeutik (psh. ne rast fimoze) ose higjene (per te evituar infeksionet), ose, ne qyteterime te lashta, si nje rit me karakter fetar (psh. tek hebrenjte dhe myslimanet) ose me vlera te tjera festimi (psh. disa popuj te Oqeanise).
Biseksual Individ (mashkull ose femer) qe ka kenaqesi seksuale nga persona te te dyja sekseve. Pak a shume te gjithe individed kalojne nje periudhe biseksualizmi ne jeten e tyre, para se te shfaqet ne menyre te qarte tendenca e tyre per te qene heteroseksual apo homoseksual. Pergjithesisht eshte relativisht e larte perqindja e individeve qe ne jeten e tyre kane patur eksperienca – ndoshta vetem rastesore – me persona te te dyja sekseve.
Deflorim (humbja e virgjerise) Prishja e imenes(cipes se vagines kur eshte e virgjer), kryesisht gjate raportit te pare seksual. Gati gjithmone shoqerohet me rrjedhje gjaku. Ne shume popuj, sidomos ne te kaluaren, deflorimi praktikohej nga magjistari ose nga kryetari i tribuve ne fazen e pubercise ose – psh. prane disa tribuve jugamerikane dhe australiane – brenda muajit te pare te jetes.
Detumeshence Mos ngritja (ereksioni) i penisit ose klitorit, normalisht pas orgazmes. Vjen si pasoje e shkarkimit te gjakut nga qelizat e organit seksual.
Devijim seksual (ose perversion, parafil Bashkesia e sjelljeve ose fantazive ne fushen seksuale ne te cilat mungon presupozimi normal i korrekteses, ose dmth qe partneri eshte i vetedijshem dhe qe kenaqesia eshte e perbashket. Me fjale te tjera nuk ka fjale ose fantazi qe jane perverse ne vetvete, por qe behen te tilla ne momentin kur nuk pranohen ose ndahen nga te dy partneret e çiftit ose kur kthehen jo ne nje aksesor, nje varizcion qe ndihmon ne rritjen e deshires seksuale dhe per ta bere me te kenaqshme, por element i vetem, pa te cilin nuk ka fare asnje kenaqesi. Nder format me te zakonshme permendim sadizmin, mazokizmin, fetiçizmin, vojerizmin, pedofiline.
Ejakulim – Derdhje Nxjerrja e spermes nga penisi. Eshte pjesa e fundit e orgazmes mashkullore. Qendrat nervore qe kontrollojne ejakulimin jane ato te sistemit nervor simpatik, qe gjendet ne gjendrat e palces se kurrizit. Ato jane ne komunikim dhe me qendren e sistemit nervor dhe qe mund te veprojne me nje pasoje stimuluese ose jo ne vete aktin e ejakulimit.
Ejakulim i parakohshem Flitet per ejakulim te parakohshem, kur ndodh derdhja e lengut te spermes perpara penetrimit (ejakulim ante portam) ose pas pak levizjesh mesi (hyrje-dalje) rreth 10-15. Mund te jene shkak arsye organike, por ne pergjithesi ka baze psikologjike (tension, frike deshtimi etj.). Relativisht frekuent, si dhe normale, ne djemte e rinj, nese vazhdon dhe ne moshe te madhe, duke u kthyer ne nej situate te rende dhe te veshtire per jeten e çiftit, mund te sjelle probleme ne ereksion (ngritje), ne deshiren seksuale dhe te ngjashme. Nepermjet nje praktike te vazhdueshme eshte e mundur te arrihet nje kontroll ne stimulin e ejakulimit, ne te njejten menyre kur kemi qene te vegjel kemi mesuar te kontrollojme stimulin e urinimit. Kontraktohen dhe leshohen muskujt ne afersi te anusit, ne fakt te njejtit qe perdorim kur duam te mbajme urinen, duke perseritur te njejtin ritual disa here, rreth 200-300 ne dite.
Eteroerotizem Tendence erotike perkundrejt seksit te kundert.
Ezibicionizem Devijim sekual i karakterizuar nga deshira kompulsive e te treguarit te gjenitaleve personale ne publik personave te seksit te kundert.
Faj, ndjehem ne faj Ndjenje qe shoqeron personin ne rast se kryen nje akt te konsideruar te ndaluar. Zhvillohet qe nga femijeria, per efekt te ndalimeve te vendosura nga prinderit, veçanerisht ne nivel seksual. Nje kompleks faji i deshperuar eshte shpesh problemi i nje impotence per mashkullin ose ftohje, gjendje te akullt te femres.
Fellatio Stimulim i gjenitaleve mashkullore me goje, gjuhe dhe buze. Rrjedh nga latinishtja fellare, ‘me thith’. Ne gjuhen e rendomte popullore, gojore.
Fetiçizem Devijim seksual per te cilin eksitimi seksual eshte percaktuar nga nje objekt pa fryme (fetish), normalisht nje veshje (kepuce, veshje intime, etj.).
Fimoza Ngushtim i penisit rreth prepucit(lekures veshese), ne gjendje te beje te dhimbshem ose te pamundur daljen e glandit (koka e penisit) dhe si rrjedhoje raportin seksual. Ne shumicen e rasteve eshte e trasheguar ose vjen nga nje higjiene e dobet. Ne keto raste zgjidhja eshte nderhyrja kirurgjikale dhe ajo qe quajme rrethprerje ose synet.
Ftohtesi Nuk je ne gjendje qe t’i pergjigjesh eksitimit seksual te partnerit.
Gonorrea SEmundje me transmetim seksual qe shkaktohet nga bakteri gonokok. Lokalizohet ne nivel gjenitalesh, anal, por dhe oral. Ne shumicen e rasteve transmetohet nga nje raport seksual me nje person te infektuar, por nganjehere dhe thjesht nga kontakti me diçka te infektuar. Simpomat tek mashkulli jane kruajtja, djegje afer rrezes se kofshes, dalje sekrecionesh nga penisi (rrjedhje). Tek femra nuk ka simptoma. Kur diagnostikohet, kurohet lehte me antibiotike; nqse nuk kurohet mund t eperhapet ne organet e brendshme te riprodhimit dhe te sjelle keshtu sterilitetin komplet dhe te pakthyeshem.
Herpes i gjenitaleve Semundje me transmetim seksual qe provokohet nga virusi herpes simplex. Eshte nje infeksion i zakonshem qe shfaqet me disa flluska mbi mukozen gjenitale qe, kur plasin, krijojne plage te vogla por shume te dhimbshme. Nuk egziston nje kure perfundimtare kunder saj dhe, kur eshte sheruar, semundja mund te rishfaqet serish ne personin e infektuar edhe pas shume vitesh, veçanerisht ne gjendje lodhjeje psikofizike te madhe. Eshte shume i rrezikshem ne rast shtatezanie, sepse mund te sjelle keqformime te renda ne embrion ose dhe abort spontan; gjithashtu favorizon tek femra zhvillimin e kancerit ne ureter.
Hiv, virus Virusi i semundjes se ashtequajtur SIDA ose AIDS.
Imena Nje membrane e holle qe mbyll pjeserisht hyrjen vaginale te femres se virgjer.
Impotenca Shqetesim sipas te cilit mashkulli ka veshtiresi te kete dhe mbaje ereksionin (ngritjen e penisit). Eshte nje nga shqetesimet seksuale me te perhapura te mashkullit. Mund te kete shkaqe organike (hormonale, venash, te qarkillimit te gjakut, neurologjike) ose farmakologjike, por shume me shpesh psikologjike: gjendje ankthi, frike ndaj seksit, frike nga mossuksesi… jane te gjithe faktore qe mund te bllokojne ngritjen e penisit. Preçizojme qe ky term nuk perdoret me sot ne fjalorin seksologjik, por preferohet te flitet me shume per shqetesime te ereksionit.
Inçest Raport seksual ndermjet nje individi dhe nje te afermi te ngushte (babai, mamaja, vellai, motra, gjyshja, gjyshi, dajo, tezja etj). I ndaluar dhe i denuar gati ne te gjitha rrethet shoqerore, inçesti ndodh ne te gjitha ambjentet shoqerore. Incesti eshte nje eksperience tramumatike per ate qe e provon ne kurriz, veçanerisht nese behet fjale per minorene qe jane te detyruar te kryejne maredhenie seksuale me kembenguljen dhe me turpin qe kane ndaj personave me te rritur te cilet i shohin me nje sy tjeter.
Infibulimi Operacion nepermjet te cilit gjenitalet, e mashkullit ose te femres, qepen duke lene te lire vetem nje hapesire te vogel, ne menyre qe te ndalojne maredheniet seksuale dhe te ruajne virgjerine. Qepja pastaj hiqet ne momentin e marteses. Eshte nje praktike e rende qe aplikohet dhe sot ne shume vende afrikane, duke dhunuar keshtu te drejtat e njeriut, sidomos ato te femres.
Jus primae noctis (lat. E Drejta e Nates Ishte e drejta qe, deri ne fund te shekullit te XVIII, zoterinjte feudale te shume vendeve evropiane kishin per te ç’virgjeruar nuset e sapomartuara te virgjera te fshatareve te tyre.
Karakter seksual Bashkesia e cilesive fizike dhe psikike qe ndajne menshkujt nga femrat. Pergjithesisht ndahen ne paresore (dmth ato qe sherbejne per riprodhimin si ç’jane gjendrat gjenitale dhe organet seksuale) dhe dytesore (psh. qimet, zeri i thelle tek meshkujt; gjokset dhe vithjet e gjera tek femrat).
Klimateri Faze e jetes, e perbashket si per mashkullin dhe per femren, ne te cilen per shkak te nje involucioni (zhvillim i nderprere) te proceseve te gjendrave seksuale ndodhin ne organizem modifikime ne prodhimin e hormoneve dhe ne pergjithesi ne mekanizmat e brendshem te lidhur me aktivitetin riprodhues. Ne femrat ndodh nderprerja e aktivitetit te vezores dhe si pasoje zhduket cikli menstrual dhe aftesia e riprodhimit; tek mashkulli procesi eshte me i avashte meqenese, edhe pse te zvogeluara, gjendrat seksuale vazhdojne prodhimin e spermatozove dhe te hormoneve.
Klitori Organ i aparatit seksual te jashtem te femres, qe gjendet ne bashkimin e siperm te buzeve te medha. Eshte nje pjese shume e ndjeshme dhe erogjene , stimuli i saj direkt – nepermjet auto – ose eteromanipulimi – ose indirekt – gjate raportit penetrues – ka nje rol vendimtar ne arritjen e orgazmes se femres. Nga ana gramatikore perdoret si ne gjinine mashkullore dhe ate femerore.
Kontraceptiv Bashkesia e te gjitha teknikave qe ndihmojne ne parandalimin e renies me barre (shtatzene). Zakonisht klasifikohen ne menyra natyrale (Ogino-Knaus ose mungese seksuale periodike, temperature bazale, Billings ose te mukozec cervikale), metoda barriere (kondom ose prezervativ mashkulli, diafragma, spirale ose IUD, tampona, kapuç cervikale), metoda kimike (kremera, spray, fitila, lavanda, kompresa, xhelatine, prezervativ i shkrifshem) dhe menyra hormonale (pilula estroprogjestinike, sekuenciale, trifazore, postkoitale, te dites tjeter, mujore, minipilula progjestinike). Ne menyrat natyrale konsiderohet gabimisht dhe seksi i nderprere.
Kriptorkidizem Keqformim prej te cilit nuk ka nje renie normale te nje ose te dyve testikulave (tope) ne çanten e gjenitaleve (hapesiren ku qendrojne). Eshte e mundur te zgjidhet me nje nderhyrje kirurgjike.
Lezbizmi (ose safizmi) Homoseksualitet i femres. Ky term vjen nga ishulli i Lezbos ne te cilin ne kohet antike mendohet qe ky akt seksual te ishte shume i perhapur (aty ka jetuar psh., poetesha Safo, autore e shume vjershave dashurie te bukura per shoqet dhe mikeshat e saj).
Puthja Perkedhelje qe behet me buze; mund te varioje nga thjesht prekja e lehte me buze deri ne kontaktin me gjuhe dhe eksplorimi i ndersjelle i gojes. Kuriozitet: gjate puthjes presioni rritet ne 150 mm/Hg., gjendrrat e mbiveshkes çlirojne adrenaline dhe konsumohen 12 kcal ne minute.
Seks – Coito Eshte pikerisht akti seksual ne te cilin organi seksual mashkullor futet ne ate femeror. Ne pergjithesi termi perdoret, i shoqeruar me nej mbiemer, per te treguar te gjitha format e tejra te raportit ne te cilin ka penetrim te penisit (psh. seks anal, oral). Paraqet nje nga momentet me intime te çiftit dhe vishet me nje vlere te forte simbolike sepse eshte akti qe çon ne riprodhim. Vjen nga co-ire ‘shkojme sebashku’ dhe ne gjuhen e zakonshme ka nje numer te madh sinonimesh, nga me volgaret ne me delikatet, ku me frekuenti nga te gjithe eshte te besh “dashuri”.
Seks gjoksi Akt seksual i cili nenkupton stimulimin e penisit ne mes te gjokseve te mbledhura te femres.
Seks i nderprere Metode parandaluese ne te cilen mashkulli tkurr penisin nga vagina para se te arrij orgazmen ne menyre qe derdhja (ejakulimi) te behet jashte saj. Eshte nga sistemet me antike, por njekohesisht me te pasigurtet: paraqet nje shkalle falimentimi prej 10-18%, sepse eshte e mundur qe dhe thjesht nga kontakti i spermes me pjesen e jashtme te vagines spermatozote mund te ngjiten deri brenda, ose mund te ndodhe qe, para derdhjes se vertete dhe pa u vene re nga mashkulli, te kete nje rrjedhje lengu lubrifikant qe mund te permbaje spermatozoj. Perveç kesaj eshte nje burim tensioni dhe pasigurie per te dy partneret dhe ne kete menyre mund te demtoje jeten seksuale te çiftit.
Seks oral (gojor) Praktike seksuale qe ben fjale per stimulimin e gjenitaleve te partnerit nepermjet gjuhes dhe gojes. Me sakte flitet per fellatio kur eshte femra qe stimulon mashkullin dhe cunnilingus ne rastin e kundert. Stimulimi reciprok ne te njejten kohe eshte e njohur nga populli ne formen e numrit ’69’. Ne gjendje te mire shendetesore nuk perben rrezik; sidoqofte eshte nje mjet ngjites semundjeje ne rast se njeri nga partneret eshte i infektuar.
Seksi anal Eshte akti seksual qe nenkupton futjen e penisit ne zonen e anusit. Duke mos qene nje zone e lubrifikuar mire eshte e nevojshme per t’u kujdesur ne kete kuptim me perdorimin e materialeve lubrifikante; eshte gjithashtu e rendesishme qe raporti – dhe ne brendesi te nje çifti besnik – te jete me profilaktik, mqse bakteret qe ndodhen ne pjesen e fundit te anusit mund te shkaktojne infeksione ose skuqje te penisit (uretrite, prostatite etj.) te cilat me pas mund t’i transmetohen partnerit; eshte gjithashtu nje nga praktikat seksuale me rrezik me te larte per trasmetimin e virusit HIV.
Synet – Rrethprerja Prerja kirurgjikale e prepucit, ose me mire te lekures qe mbulon majen e penisit(glandin). Praktikohet me qellim terapeutik (psh. ne rast fimoze) ose higjene (per te evituar infeksionet), ose, ne qyteterime te lashta, si nje rit me karakter fetar (psh. tek hebrenjte dhe myslimanet) ose me vlera te tjera festimi (psh. disa popuj te Oqeanise).
Vagina Kanali qe bashkon tek femra vulven dhe uterin, ne te cilin gjate raportit seksual futet penisi.
