Nga Albert Vataj
Portretet e piktorit italian të periudhës së barokut, Pietro Antonio Rotari, i cili u lind më 30 shtator 1707 në Verona, janë shprehja e themeltë e krijimtarisë së tij, asaj veçantie që e dallon atë nga mjeshtrat e tjerë të penelit. Ai drejtoi një karrierë periferike dhe vdiq në Shën Petersburg, ku kishte udhëtuar për të pikturuar për gjykatën ruse. Portretet e tij, kryesisht gra dhe vajza, janë të njohura dhe dëshmojnë cilësi unike trajtimi artistik. Punimet e Rotarit ishin përgjithësisht të kufizuara.
Pietro Rotari ishte djali i një mjeku dhe shkencëtar të shquar vendas. Ai mori mësime për vizatim si një fëmijë nga gdhendësi Flaman, Robert Van Auden-Aerdt Rotari ishte një piktor italian. Karriera e tij artistike filloi si një shpërqendrim rinor, por talenti shumë shpejt u bë evident. Ai hyri në studion e Antonio Balestra në Verona, duke qëndruar atje deri në moshën 18-vjeçare. Vitet 1725–1727 i kaloi në Venecia dhe më pas u transferua në Romë, ku qëndroi për katër vite si student i Francesco Trevisani. Periudhën ndërvitase 1731 – 1734 ai studioi me Francesco Solimena në Napoli para se të kthehej në Verona, ku ngriti studion dhe shkollën e tij.
Punimet e tij më të shquara dhe më të hershme janë altarët me shumë figura, ndërmendim “Katër Martirët, që daton më 1745, Verona, kisha e Ospedale di S Giacomo, ku ndikohet nga veprat romane dhe napolitane të shekullit të 17-të. Sidoqoftë, ai studioi edhe pikturat më të vogla, më intime të artistëve të periudhës së barokut roman. Krejtkëto do të kishin një ndikim të dukshëm në galerinë krijuese të viteve të mëvonshme. Ai ra viktimë e endacakut që duket se ka qenë endemike për piktorët venecianë të shekullit të 18-të. Më 1751 udhëtoi për në Vjenë.
Më 1750 Rotari kur u zhvendos në Vjenë për të punuar për Empress Maria Terezën, duke prodhuar piktura mitologjike dhe fetare dhe portrete të fisnikërisë, atje ai hasi në veprën e Jean-Etienne Liotard, dhe nw pikturat e tij filloi të zbulojë ngjyrat e qarta, të ftohta, sipërfaqet prej porcelani dhe trajtimin e qetë të trajtuara me bojrat e vajit dhe pastelet e artistit zviceran. Rreth 1752-1753 ai u thirr në Dresden nga Mbreti Augustus III, Zgjedhësi i Saksonisë dhe Mbreti i Polonisë, ku pikturoi vepra devocionale dhe portrete të anëtarëve të gjykatës së Saksonit. Ai zhvilloi atje zhanrin mbi të cilin mbështetet fama e tij: studime elegante dhe të idealizuara të bustit dhe gjysmë-gjatësi të grave të reja tërheqëse në veshje etnike ose rajonale, duke shfaqur një gamë të gjerë shprehjesh, siç janë melankolia, befasia, habi dhe gëzimi.
Më 1755 Perandoria Elizabeth e Rusisë e ftoi Rotarin në Shën Petersburg dhe vitin pasardhës e emëroi atë piktor të gjykatës. Ai e kaloi pjesën e mbetur të jetës duke punuar në qytet dhe rrethinat e tij për familjen perandorake dhe për aristokracinë ruse. Ai prodhoi, së bashku me asistentët, qindra koke të ashtuquajturave karaktere, imazhe me gjatësi busti të gruas së re që shfaqte gjendje psikologjike dhe emocionale sipërfaqësore. Asambleja më e famshme e këtyre është e ashtuquajtura Kabineti i Musave në Peterhof, por veprat e Rotarit u grumbulluan edhe nw rezidencat e tjera Perandorake në Oranienbaum dhe Gatchina, dhe shtëpi fisnike si Arkhangelskoye, pallati Yusopov afër Moskës.
Aktiviteti parësor i Rotarit në Rusi duket se ka qenë të pikturojë një numër të madh të portreteve të Rusëve me sa duket anonime. Ndërsa ai prodhonte ndonjëherë imazhe të fëmijëve dhe zonjave të reja të fisnikërisë. Një grup prej punësh u prezantua nga Elizabeth I në Akademinë e re të Arteve Ruse. “Kabineti i Museve dhe Hirave” i emërtuar nga Katerina II në Pallatin Peterhof është praktikisht i ilustruar me 367 nga këto portrete, të blera pas vdekjes së Rotari dhe Perandoreshës Elizabeth.
Rotari historikisht është i rëndësishëm dhe konsiderohet si një nga përfaqësuesit kryesorë të një grupi artistësh italianë që punuan në Gjermani, Poloni dhe Rusi, duke përhapur një lloj stili ndërkombëtar rokoko, origjina italiane e të cilit shpesh është vështirë të njihet. Ai krijoi në Shën Petersburg një akademi private të pikturës, dhe nxënësit e tij më të rëndësishëm rusë ishin piktorët Alexei Petrovich Antropov dhe Feodor Stepanovich Rokotov.