E pikturuar midis viteve 1797 dhe 1798, “Fluturimi shtrigave” (spanjisht: “Vuelo de Brujas”) nga Francisco de Goya është një pjesë e mrekullueshme që gërmon thellë në sferat e magjisë dhe të mbinatyrshmes, atje ku mbërrin vetëm shpirtja krojuese dhe vetë zotërimi i fuqisë së artit.
Kjo pikturë vaj mbi kanavacë është pjesë e një serie të porositur nga Duka dhe Dukesha e Osuna, të cilët ishin mbrojtës të njohur të Iluminizmit dhe veprave të Goya-s në lidhje me magjinë.
Çfarë është marrëveshja me “Fluturimi i shtrigave”?
“Fluturimi i shtrigave” portretizon një skenë shqetësuese ku tre shtriga, të veshura me kapele konike të lidhura me heretikët dhe shtrigat gjatë Inkuizicionit, shfaqen duke notuar në ajër. Ata mbajnë një figurë të katërt, të zhveshur lart, duke u përgatitur për ta copëtuar atë. Poshtë tyre, një burrë i tmerruar mbulon kokën me një leckë të bardhë, duke bërë gjeste për të larguar shpirtrat e këqij, ndërsa një figurë tjetër shtrihet i strukur në tokë, duke mbuluar veshët. Në qoshe qëndron një gomar, që simbolizon injorancën dhe kokëfortësinë, një motiv i përsëritur në veprat e Goya.
Detaje të fshehura:
Përdorimi i një sfondi krejtësisht të zi nga Goya thekson cilësinë makthore dhe surreale të skenës. Shprehjet dhe gjuha e trupit të figurave më poshtë, në kontrast me sjelljen groteske dhe të shkëputur të shtrigave sipër, krijojnë një imazh të fuqishëm frike dhe pafuqie. Kapelet konike, të njohura si coroza, dhe pantallonat e shkurtra të shtrigave janë simbole të lidhura me inkuizicionin dhe pendimin fetar, duke shtuar shtresa të kontekstit historik në pikturë.
Pse është e rëndësishme?
“Fluturimi i shtrigave” është domethënës për eksplorimin e frikës njerëzore dhe të mbinatyrshmes, duke reflektuar ankthet e kohës në lidhje me magjinë dhe fuqinë e Kishës. Portretizimi i këtyre temave nga Goya shkon përtej tmerrit të thjeshtë; thellohet në terrorin psikologjik dhe injorancën shoqërore. Kjo pikturë, së bashku me të tjerat në seri, nënvizon pikëpamjen kritike të Goya-s për bestytninë dhe strukturat shtypëse të pushtetit të epokës së tij.
Ku ndodhet vepra?
“Fluturimi i shtrigave” është vendosur në Museo Nacional del Prado në Madrid. Mbetet një nga veprat kryesore që shfaq stilin unik të Goya-s dhe angazhimin e tij me tema të errëta, psikologjike.
Përgatiti: Albert Vataj