Nuk ka shumë rëndësi me kë martohet, vuri në dukje një cinik dikur, sepse me siguri do të zbulojë të nesërmen në mëngjes se ai që i’u dhe për ëndrrën e jetës së bashku, ishte dikush tjetër. Kur Samuel L. Clemens, (Mark Twain), aventurieri bohem 34-vjeçar, shkrimtari i ri më i shitur, u martua, më 2 shkurt 1870, me 24-vjeçaren e rafinuar, fetare dhe të pasur, Olivia Langdon. Ndoshta ishte Clemens ai që e zgjoi atë nga gjumi. Më i habitur – dhe jo me nusen e tij, por me veten e tij, ishte ai. Iku skeptiku i pandershëm, enë plot uiski, ciniku i pandreqshëm, tallësi dhe fyesi i pamëshirshëm dhe cinik mizor. Iku! Në vend të tij e zuri kërkuesi i zellshëm, që përpiqej të promovonte dhe dëshmonte veten një burrë më të mirë në sytë e gruas së tij dhe botës. Jeta e tij e mëkatit ishte pas tashmë, (dhe përveç kësaj, larg, në Perëndim) dhe ai priste me padurim, sinqerisht, të përqafonte një lloj devotshmërie borgjeze, me gjas për t’u arratisur nga vetja që ia kishte shpifur. Dhe pse jo? Ai ishte i dashuruar, jo vetëm pas dasmës së tij, por dëshpërimisht edhe para saj – siç tregon me të drejtë kjo letër. Këtu ai i rrëfen mikut të tij të ri, nëse nuk ka gjasa, të nderuarit Joseph Twichell të Kishës Kongregacionale Asylum Hill të Hartfordit, entuziazmin e tij që jo vetëm kishte fituar mbi Livin, por “ata” të gjithë – dhe kështu shpall, në fakt, fejesën e tij. Livy (Olivia Langdon) më në fund e kishte pranuar propozimin për martesë të Clemens-it, pak më shumë se dy javë më parë – duke siguruar, domethënë, miratimin e babait të saj.
Mark Twain, në letrën dërguar të dashurës, Olivia Langdon 12 maj 1869 shkruan:
Edhe nëse më vërtetoni se keni të metat që mendoni se i keni, nuk mund të më të step asnjë të besoj se je e imja, sepse me to do të jeni akoma më i mirë, më fisnik dhe më i dashur se kushdo që kam njohur.
Unë do t’ju ndihmoj të pastroni të metat tuaja kur të zbulohen, por mos u shqetësoni për këtë çështje, sepse keni një detyrë akoma më të vështirë përpara jush, që është të më ndihmoni të heq të miat.
Më lejoni t’i bëj nderimet e duhura për vlerën tuaja; më lër të të nderoj mbi të gjithë të tjerët; më lër të të dua me një dashuri që nuk njeh asnjë dyshim, sepse ti je bota ime, jeta ime, krenaria ime, e gjithë toka ime që ia vlen të kesh.
Le të shpresojmë dhe të besojmë se do të ecim dorë për dore në autostradën e zgjatur të jetës, një në zemër, një në impuls dhe një në dashuri, duke mbajtur barrat e njëri-tjetrit, duke ndarë gëzimet e njëri-tjetrit, duke qetësuar pikëllimet e njëri-tjetrit.
Atë që do të humbasim nga rinia, do ta rikuperojmë me dashuri në të shkuarat vite, që llogaria të jetë në katror dhe në dëm të askujt.
Unë të dua, e dashura ime, dhe kjo dashuria ime do të rritet, hap pas hapi ashtu siç më bie, shtënguar dhëmb për dhëmb, duke më gurëzuar rrugën time deri në misterin e madh dhe Sweet Bye & Bye.
Sepse unë të dua… ashtu si vesa i do lulet; siç e duan zogjtë rrezet e diellit; ashtu si valëzimet e duan flladin, ashtu si nënat duan të parëlindurit e tyre, ashtu si kujtesa i do fytyrat e vjetra; si baticat e mallit e duan hënën; siç i duan engjëjt, të pastërt në zemër…
Merre puthjen time dhe bekimin tim dhe përpiqu të pajtohesh me faktin që jam…
I yti pergjithmonë,
vete * (Mark Twain)
Martesa e tyre do të zgjaste 34 vjet deri në vdekjen e Olivia-s në 1904.
Përgatiti: Albert Vataj
