Shopeni është aq i dobët dhe i turpshëm saqë edhe përkulja e një gjetheje trëndafili mund ta lëndojë atë.
Ai e detyroi veten të qeshte dhe na luajti në piano gjëra sublime që sapo kishte kompozuar ose, më mirë të them, ide të tmerrshme dhe të këputura që, sikur pa dijeninë e tij dhe krejt papritur e kridhnin nën terrorin e vetmisë, trishtimit dhe frikës. Pikërisht në ato momente ai kompozoi më të bukurën nga ato faqe të shkurtra, të cilat i titulloi me modesti Preludes. Janë kryevepra. Shumë prej tyre sjellin në mendje vizionet e murgjve të vdekur në këtë manastir ku jetojmë tani dhe duke dëgjuar fyerjet që e përndiqnin. Të tjerat janë melankolike dhe të ëmbla. Ai i krijoi në orët e diellit dhe shëndetit të mirë, në zhurmën e të qeshurave të fëmijëve nën dritare, në tingujt e largët të kitarave, në këndimin e zogjve nën gjethet e lagura, në shikimin e trëndafila të vegjël të zbehtë që lulëzojnë në dëborë. Të tjerat janë të trishtuar, të zymtë dhe, ndonëse magjepsëse për t’u dëgjuar të lëndojnë zemrën.
Ky Shopen është një engjëll; mirësia e tij, butësia dhe durimi i tij ndonjëherë më shqetësojnë: Unë mendoj se ai është një organizim shumë i mirë, shumë i hollë dhe shumë i përsosur për të jetuar gjatë në jetën tonë të ashpër dhe të rëndë tokësore. I sëmurë deri në ekstrem, ai luajti për mua, në Majorka, muzikë që mbante erë qielli, por jam mësuar ta shoh atë në qiell, saqë, jeta apo vdekja e tij nuk më duket se kanë rëndësi për të. As ai nuk e di saktësisht se në cilin planet ekziston, ai është plotësisht i pavetëdijshëm për jetën siç e konceptojmë ne dhe si e ndjejmë atë…
Do të vijë dita kur muzika e tij do të orkestrohet pa ndryshuar asgjë në partiturën e pianos dhe kur të gjithë do ta dinë se ky gjeni, kaq i gjerë, kaq i plotë, aq i ditur si ai, i mjeshtrave më të mëdhenj që ka asimiluar, ka ruajtur një individualitet, edhe më i hollë se ai i Johann Sebastian Bach, edhe më i fuqishëm se ai i Bethoven, edhe më dramatik se ai i Weber…
Përgatiti: Albert Vataj
