Milena Jesenská Pollak, një emër që për shumicën prej nesh nuk do të thotë asgjë. Për Franz Kafkën, megjithatë, këto tre fjalë ishin një frymë jete. Ishte viti 1918 kur Milena Jesenská njëzet e dy vjeçare u martua me kritikun letrar Ernst Pollak. Së bashku ata u larguan nga Praga dhe u transferuan në Vjenë, por burri i saj nuk fitoi aq sa duhet për të garantuar sigurinë financiare për çiftin. Kështu Milena vendos të plotësojë duke bërë përkthime nga gjermanishtja në çekisht. Një ditë ai hasi në një tregim të një shkrimtari të panjohur: “The Stoker” nga Franz Kafka. Pas një takimi të shkurtër në Pragë, ajo i shkroi atij një letër duke i kërkuar leje për të përkthyer historinë e saj në çekisht. Ai pranoi, të dy filluan t’i dërgonin letra profesionale njëri-tjetrit, ku kryefjala ishte puna e përkthimit të Milenës. Shumë shpejt marrëdhënia epistolare braktisi formalitetin, duke u bërë letërsi, ajo e dashurisë së pamundur.
Në fillim të korrespondencës së tyre Kafka ishte në Itali, në Merano, për një udhëtim mjekimi, i sëmurë nga tuberkulozi. Në një periudhë në të cilën ai ishte i sëmurë, ai gjeti strehë në një ndjenjë që shkronja pas shkronje rritej derisa u bë absolute. Megjithatë ai e di se ajo është e martuar, se dashuria është e pashpërblyer dhe nuk mund të jetë kurrë. Të dy u takuan gjithsesi, në Vjenë dhe kaluan katër ditë së bashku. Ata as nuk e prekën njëri-tjetrin, por ishin ditët më të lumtura të jetës së Kafkës. Ata folën, ndanë ato ndjesi që nuk mund të përcillen me një letër, krijuan një shkrirje mes shpirtrave që nuk kanë nevojë për kontakt fizik për të arritur intimitet. Muajt pas takimit u bënë pikëmbështetja e marrëdhënies epistolare mes Francit dhe Milenës, si dhe fillimi i fundit. Të dy u panë edhe një herë, në Gmünd, por ishte një takim i shkurtër, modest, larg magjisë së katër ditëve në Vjenë. Të dy e dinin se nuk mund ta kultivonin këtë marrëdhënie, Milena ishte e lidhur me burrin e saj dhe Franz luftoi kundër fantazmave dhe sëmundjeve të tij fizike. Kafka u errësua dhe fjalët e fundit që i drejtoi Milenës tregonin zhgënjimin, vetëdijen se ishte në fund dhe se nuk mundi të arrinte gruan që donte, tashmë të humbur përgjithmonë. Korrespondenca përfundoi në vitin 1924. Kafka vdiq pas disa muajsh.
Jeta e Milenës vazhdoi: ajo filloi të shkruante për politikën dhe kur ushtria gjermane pushtoi Çekosllovakinë, ajo iu bashkua lëvizjeve klandestine për të ndihmuar disa hebrenj dhe refugjatë politikë të shpëtonin nga furia naziste. Megjithatë, Gestapo arriti ta zbulonte dhe e arrestoi në vitin 1939. Ajo u deportua në kampin e përqendrimit në Ravensbrück, ku takoi Margarete Buber-Neumann, një shkrimtare dhe i tregoi asaj për momentet më të spikatura të jetës së saj, duke përfshirë korrespondencën e saj me një shkrimtar të ndjeshëm dhe të brishtë, i cili ishte trembur nga jeta dhe shoqëria. Nuk mund ta dinte se me kalimin e viteve do të zinte të njëjtin vend në letërsi si Beatrice e Dabtes dhe Laura e Petrarkës, muza e paarritshme, shpëtimi që preket dhe nuk kapet kurrë.
PROF. DEB
Përgatiti: Albert Vataj
#kafka#milena#dashuri#shkrim#praga#marrëdhënie#letërsi#martesë
