Në zemër të Medinës së Rabatit, Marok ka një librari të drejtuar nga një burrë 71-vjeçar, i quajtur Mohamed Aziz. Një librari që hapi dyert e saj në vitin 1967, pasi Azizi kaloi disa vite duke shitur libra nën hijen e një peme (1963). Një librari që u shfaq në një vend ku leximi nuk është i zakonshëm dhe që lindi si një akt dashurie ndaj qytetit dhe letërsisë së tij, por edhe si një hakmarrje ndaj fatit të keq që e la atë pa shkollë.
Mohamedi e kalon pjesën më të madhe të ditës në librarinë e tij i rrethuar nga libra dhe revista dhe çmos materialesh të tjera, të vjetra dhe të reja, të keqpërdorura dhe të mirëmbajtura. Atë e gjen duke lexuar, gjithnjë duke lexuar; në arabisht, frëngjisht, anglisht dhe spanjisht.
Ky personazh nuk mun t’i shpëtonte interesit të medias, e cila e ka promovuar si një rast unik. Interesit të gazetarëve ai i thotë, se deri më sot ka mundur të lexojë më shumë se 4000 libra, sepse i kushton të paktën 8 orë në ditë leximit. Pjesën tjetër të kohës ai shëtit nëpër lagjet e Rabatit në kërkim të shitësve të librave, nga të cilët gjen thesare letrare që më vonë i nxjerr në shitje në dyqanin e tij.
Pse ai vendosi të hapte një librari në një vend ku leximi nuk është i zakonshëm dhe varfëria ka lënë dhe lë gjithnjë e më shumë fëmijë dhe të rinj pa e përmbushur ëndrrën e shkollimit?
Mohamedi humbi prindërit në moshën 6-vjeçare. Si jetim, atij i duhej të siguronte jetesën dhe të përpiqej të mbaronte shkollën e mesme, por nuk e kishte të mundur. Në moshën 15-vjeçare, ai e la shkollën për shkak të kostos së lartë që përfaqësonte për të dhe familjen e tij, për të pasur akses në tekstet shkollore dhe trajtim mësimor. Ky fakt krijoi një zhgënjim të tmerrshëm që e ka shtyrë të jetojë i rrethuar nga libra.
Mohamed Azizit i duhen vetëm dy jastëkë dhe një libër për të qenë i lumtur. Për librashitësin 71-vjeçar jeta e tij është leximi. Ai shpenzon nga gjashtë deri në tetë orë në ditë duke lexuar duke ndaluar vetëm për të ngrënë, për t’u lutur, për të pirë duhan dhe për të ndihmuar klientët që vijnë në dyqanin e tij.
Hakmarrja e tij për një humbje arsimore në Marok ka sjellë letërsi në medinën e Rabatit për dekada.
“Kjo është mënyra se si hakmerrem për fëmijërinë time, situatën time dhe varfërinë time,” tha Aziz për Morocco World News , duke shqetësuar një kullë të pasigurt të revistave të vjetruara duke përshëndetur në dyqanin e tij.
Pamja e tij duke lexuar nga korniza e derës së librarisë së tij pesë me pesë këmbë është bërë një pikë referimi e Avenue Mohammed V, e cila kalon nëpër zemër të qytetit të vjetër në Rabat.
Azizi punon 12 orë në ditë. Ai fillon me një shëtitje nëpër lagjet e Rabatit duke kërkuar për shitës librash me struktura të ngjashme modeste që nga fillimi i karrierës së tij. Pasi blen më të mirët nga konkursi, Azizi shkon në dyqan dhe shton librat e tij të rinj në pirgje. Kur u pyet se sa libra ka grumbulluar në dyqanin e tij, ai u përgjigj: “Jo mjaftueshëm”.
Azizi e mban dyqanin e tij të hapur për t’i dhënë publikut një shans për të lexuar dhe për të shpresuar të forcojë besimin e tyre gjithashtu – nëse jo në Zot, atëherë në veten e tyre.
“Unë do të jem këtu derisa të gjithë të mund të lexojnë,” tha Aziz. “Kam lexuar më shumë se 4000 libra, pra kam jetuar më shumë se 4000 jetë. Të gjithë duhet ta kenë këtë mundësi.” Por ai e di që jo të gjithë e bëjnë këtë.
Vetëm dy gjëra e zemërojnë librashitësin e devotshëm 71-vjeçar – faqet që mungojnë në libra dhe fëmijët që punojnë në vend që të studiojnë.
Mohammed Aziz tha pë RTL se: “Jeta ime sillet rreth leximit. Në jetë, më intereson më së shumti aftësia ime për të lexuar dhe që mund të lexoj deri në fund.”
Përgatiti: Albert Vataj