[…]
Unë dua të shkatërroj epërsinë e jashtëzakonshme që tani përgjithësisht i jepet vetes, dhe zotoj se do të më nxitë siguria konkrete, dhe jo kapriçioja e një prite ideologjike apo një shakaje verbuese intelektuale. Unë propozoj të provoj se personaliteti është një mirazh i mbajtur nga mendjemadhësia dhe zakoni, pa bazë metafizike apo realitet visceral. Dua të zbatoj në letërsi pasojat që rrjedhin nga këto premisa dhe të ngre mbi to një armiqësi estetike ndaj psikologjisë së trashëguar nga shekulli i kaluar, simpatike për klasikët, por inkurajuese për tendencat më të padisiplinuara të sotme.
[…]
Nuk ka vetvete të tërë. Çdo situatë e tanishme e jetës është e qetë dhe e mjaftueshme. A jeni ju, ndërsa përsiatni këto shqetësime, diçka më shumë se një indiferencë që rrëshqet mbi argumentin që bëj, apo një vlerësim i opinioneve që parashtroj?
Unë, ndërsa e shkruaj këtë, jam vetëm një siguri që kërkon fjalët që janë më të përshtatshme për të tërhequr vëmendjen tuaj. Ai propozim dhe disa ndjesi muskulore, dhe pamja e degëve të zbehta që pemët vendosin jashtë dritares sime, përbëjnë I-në time aktuale.
Do të ishte e kotë të supozohej se për të gëzuar vlefshmërinë absolute, ky agregat psikik duhet të kapë një vetvete, atë supozues Jorge Luis Borges, në gjuhën e të cilit sofistikat janë gjithmonë gati dhe në shëtitjet e vetmuara të të cilit janë mbrëmjet në skajet e qytetit. e këndshme.
[…]
Nuk ka vetvete të tërë. Ai që e përkufizon identitetin personal si posedim privat të disa depozitave të kujtimeve, gabon. Kushdo që pohon një gjë të tillë po abuzon me simbolin që forcon kujtesën në formën e një hambari ose magazine të qëndrueshme dhe të prekshme, kur kujtesa nuk është më shumë se emri me të cilin nënkuptojmë se midis gjendjeve të panumërta të mundshme të ndërgjegjes, shumë ndodhin përsëri në një mënyrë jo precize. Për më tepër, nëse e rrënjos personalitetin në kujtesë, çfarë pretendimi pronësie mund të bëhet në çastet e kaluara që, për shkak se ishin të ditës apo të ndenjur, nuk na vulosën me një shenjë të qëndrueshme? Të grumbulluar me kalimin e viteve, ata shtrihen të varrosur, të paarritshëm për mallin tonë të zjarrtë. Dhe ai kujtim shumë i lavdëruar, vendimit të të cilit i bëtë apel, a e manifeston ndonjëherë gjithë plotësinë e tij të kaluar? A jeton vërtet? Sensualistët dhe të ngjashmit e tyre, të cilët e konceptojnë personalitetin tuaj si shumën e gjendjeve tuaja të njëpasnjëshme mendore, në mënyrë të ngjashme po mashtrojnë veten e tyre. Me një shqyrtim më të hollësishëm, formula e tyre nuk është gjë tjetër veçse një rrethanë e turpshme që minon vetë themelin që ndërton, një acid që ha vetveten, një mashtrim i zhurmshëm dhe një kontradiktë e lodhur.
[…]
Unë nuk e mohoj këtë ndërgjegje të qenies, as sigurinë e menjëhershme të këtu jam që ajo fryn tek ne. Ajo që unë mohoj është se të gjitha bindjet tona të tjera duhet të përshtaten me antitezën e zakonshme midis vetes dhe jo-vetes, dhe se kjo antitezë është konstante. Ndjesia e të ftohtit, e elasticitetit të gjerë dhe të këndshme, që është në mua ndërsa hap derën e përparme dhe dal përgjatë gjysmë errësirës së rrugës, nuk është as një shtesë e një vetje paraekzistuese dhe as një ngjarje që vjen e shoqëruar me ngjarje tjetër e një vetëje të vazhdueshme dhe rigoroze.
[…]
Nuk ka vetvete të tërë. Mjafton të ecim në çdo distancë përgjatë ngurtësisë së paepur që pasqyrat e së shkuarës na hapin për t’u ndjerë si të huaj, të tronditur naivisht nga ditët tona të shkuara. Nuk ka bashkësi synimi në to, as nuk shtyhen nga e njëjta fllad.
[…]
Një kohë e pafundme ka ecur përpara lindjes sime; çfarë isha unë gjatë gjithë asaj kohe? Metafizikisht, përgjigja ndoshta mund të jetë: Unë kam qenë gjithmonë unë; domethënë, të gjithë ata që gjatë asaj kohe thanë se unë, në fakt isha unë.
[…]
Realiteti nuk ka nevojë për realitete të tjera për ta forcuar atë. Nuk ka hyjni të fshehura në pemë, as ndonjë gjë të pakapshme në vetvete pas paraqitjeve, as një vetvete mitologjike që urdhëron veprimet tona. Jeta është pamje e vërtetë.
[…]
Unë, për shembull, nuk jam realiteti pamor që përfshijnë sytë e mi, sepse po të isha, errësira do të më vriste dhe asgjë nuk do të mbetej në mua për të dëshiruar spektaklin e botës, madje as për ta harruar atë.
As bota e dëgjueshme që dëgjoj, nuk mund të jem, sepse në atë rast heshtja do të më fshinte dhe do të kaloja nga zëri në tingull, pa kujtimin e atij të mëparshmit. Linjat e mëvonshme identike të argumentit, mund të orientohen drejt shqisave të nuhatjes, shijes dhe prekjes, duke dëshmuar, jo vetëm se unë nuk jam bota e paraqitjeve – një gjë përgjithësisht e njohur dhe e padiskutueshme – por se perceptimet që tregojnë atë botë, nuk janë vetvetja ime. Kjo do të thotë, unë nuk jam aktiviteti im për të parë, dëgjuar, nuhatur, shijuar, prekur. As unë nuk jam trupi im, që është një fenomen ndër të tjera. Deri në këtë pikë argumenti është banal; dallimi qëndron në zbatimin e tij në çështjet shpirtërore.
A janë dëshira, mendimi, lumturia dhe shqetësimi, vetja ime e vërtetë?
Përgjigja, në përputhje me parimin, është qartësisht negative, pasi ato kushte skadojnë pa më anuluar mua me to. Vetëdija – streha e fundit ku mund të gjurmojmë veten – rezulton gjithashtu e pakualifikuar. Sapo emocionet, perceptimet e jashtme dhe madje edhe mendimet, gjithnjë e më të ndryshueshme hidhen poshtë, vetëdija është një gjë shterpë, pa ndonjë pamje të pasqyruar në të për ta bërë atë të ekzistojë.
Vetja [është] thjesht një imperativ logjik, pa cilësi të veta apo dallime nga individi në individ.
Përgatiti: Albert Vataj
