Kur ju e doni, e doni me të vërtetë dikë, nuk ka asnjë version të realitetit, në të cilin ajo që është e mirë për të është e keqe për ju, asnjë zgjedhje që ata mund të bëjnë që është e drejtë për ta dhe e gabuar për ju, asgjë që mund të të japin që mund të bëjë dashurinë të plotë.
Ky është një nocion i vështirë për t’u kuptuar nga mendja perëndimore – shumë e lehtë për t’u gabuar me psikopatologjinë e bashkëvarësisë, shumë e shpejtë për të rrëshqitur në idealin tiranik romantik të shkrirjes.
Në zemër të tij është diçka krejt tjetër: një lloj shpërbërjeje transhendente egos nën të cilën uni pushon së qeni dhe bëhet Qenie.
Kjo është ajo që Ram Dass (6 prill 1931–22 dhjetor 2019) eksploron në librin e tij historik të vitit 1971 “Be Here Now”, kryesisht përgjegjës për prezantimin e mësimeve të lashta lindore në Perëndimin modern.
Ai e konsideron paradoksin e përvojës sonë të zakonshme të dashurisë:
“Kur flasim për rënien në dashuri, mund të zbulojmë se një rideklarim i lehtë i përvojës do të ndihmonte në qartësimin e drejtimit tonë. Sepse kur thoni “Unë rashë në dashuri” me të, po thoni se ai ose ajo ishte çelësi që hapi zemrën tuaj – vendi brenda vetes ku jeni dashuria. Kur përvoja është e ndërsjellë, mund të shihni se kimia psikike e situatës i lejon të dy partnerët të “bien në dashuri” ose “të zgjohen në dashuri” ose “të vijnë në Frymë”. Meqenëse dashuria është një gjendje e qenies – dhe në të njëjtën kohë gjendja hyjnore – gjendja në të cilën ne të gjithë dëshirojmë të kthehemi, ne dëshirojmë të zotërojmë dashuri. Në rastin më të mirë, ne mund të përpiqemi të posedojmë çelësin e zemrave tona – të dashurit tonë – por herët a vonë e kuptojmë se edhe kjo është e pamundur. Të zotërosh çelësin është ta humbësh atë.
Një ilaç për këtë paradoks vjen nga një koncept qendror në bhakti yoga: shkrirja jo-dualiste e dashnorit dhe të dashurit në një tërësi të vetme të qenies, një e madhe universale – një nocion i artikuluar më së miri nga mjeshtri shpirtëror indian Meher Baba (25 shkurt, 1894–31 janar 1969), të cilin Ram Dass e citon:
“Dashuria duhet të burojë spontanisht nga brenda: dhe në asnjë mënyrë nuk i nënshtrohet asnjë forme të forcës së brendshme apo të jashtme. Dashuria dhe detyrimi nuk mund të shkojnë kurrë bashkë: por edhe pse dashuria nuk mund t’i detyrohet askujt, ajo mund të zgjohet tek ai nëpërmjet vetë dashurisë. Dashuria është në thelb vetë-komunikuese: ata që nuk e kanë, e kapin nga ata që e kanë. Dashuria e vërtetë është e pamposhtur dhe e parezistueshme; dhe vazhdon të mbledhë fuqi dhe të përhapet, derisa përfundimisht të transformojë këdo që prek.
Plotësoni me mençurinë e qëndrueshme të mësuesit të madh Zen Thich Nhat Hanh se si të dashuroni, atëherë, për një homolog perëndimor, rivizitoni filozofin dhe psikologun humanist Erich Fromm për pengesën tonë më të madhe për dashurinë.
Përgatiti: Albert Vataj