“Trendafilat e përgjakur” është një vepër e kryerendësit të kalorësve të pikturës, Salvador Dali. Ajo ka një ngarkesë të jashtëzakonshme tensioni emocionesh, tragjizmi dhe dhimbjeje, një kulmim i mendimit dhe kompozimit shprehës. Ajo është një grua e kryqëzuar, po edhe jo. Dali luan me elementin e kryqëzimit, e sakrifikimit, e fuqisë së gruas, e lartësimit të saj në një blatim. Jo vetëm kaq, kjo grua është me këmbë të gjymtuara, sikur artisti rreket të tregojë mbi mbarimin e rrugës së saj, por që ajo mbetet e epërme edhe në trishtim, edhe në dhimbje, ajo është e dhënë epshëm edhe në tragjizëm.
Frika, obsesionet dhe pasionet e artistit, puna e të cilit përfshin një gamë të gjerë disiplinash artistike, formuan bazën e punës së tij dhe farkëtuan figurat simbolike që janë unike për të. Simboli i trëndafilit ka fituar një vend të rëndësishëm në botën e pasur simbolike të artistit, përveç shkrirjes së orëve, patericave, fluturave, sirtarëve dhe milingonave.
Hulumtimet kanë zbuluar se imazhet e trëndafilit, e cila fillimisht nisen të shfaqej si një simbol unik në pikturat e Dali si “Trëndafilat e gjakosur” dhe “Gruaja me kokën e trëndafilave” në vitet 1930, u bë një figurë e përsëritur qëllimisht.
Puna në teknika dhe forma të ndryshme në pesëdhjetë vitet që pasuan. Në këtë kontekst, variacionet e imazheve të trëndafilit me ngjashmëri dhe dallime në të gjitha reflektimet e përsëritura kronologjike në veprën e Dalit u analizuan brenda kornizës së stilit të tij surrealist dhe jetës së tij private. Rezultatet e hulumtimit treguan se imazhi i trëndafilit ishte nganjëherë një simbol që ai përdorte për të përfaqësuar dhimbjen e gruas së tij dhe përdorte gruan atë, Galan, si burim frymëzimi; herë të tjera lidhej me dashurinë dhe seksualitetin në serinë e pikturave ku ai portretizonte marrëdhënien komplekse që kishte me të atin. Me një stil jokonvencional që mjegullonte kufirin midis jetës së tij private dhe jetës së tij si artist, Salvador Dali përdori gjithashtu trëndafilin, një simbol universal i feminitetit, bukurisë, vdekjes dhe Virgjëreshës së Shenjtë.
Albert Vataj
