Filmat e saj janë varrosur. Vituoziteti skenik i një dive është fundosur nën pluhurin e trashë të harrimit. Fama si këngëtare dhe si balerinë kanë mbetur të gozhduara në të shkuarën, pa mundur të marrin një shkas për të mbërritur në një tjetër kohë, në të tashmen e qëmtimit dhe hulumtimi të atyre që lanë gjurmë në botën ku ne shkelim. Të njëjtin fat pati edhe vetë ylli që shkëlqeu nën këtë qiell llamburitës fame, sepse edhe fundi i saj i mistershëm lejoi të shndërronte atë thjeshtë një fakt, disa trille dhe një mjegullnajë aludimesh dhe të vërtetash hipotetike. Është fjala për Marie Empress, ylli i filmit pa zë.
Si u zhduk ylli i filmave pa zë, Marie Empress, e vlerësuar si “gruaja më e bukur në foto”. Si u shua kaq befasisht ai vezullim sensual nga pasagjerët e transatlantikut Orduña për të mbetur një nga enigmat më të mëdha të kohës. Këngëtarja, balerina dhe aktorja popullore, kishte kërcyer vullnetlirë pa u pikasur nga askush apo ishte shtyrë nga dikush për të përfunduar më pas në ujërat e ftohta të oqeanit? Edhe tani, një shekull më vonë, zhdukja e saj mbetet një nga misteret më tronditëse të detit dhe vdekjet që ka prodhur kaq shumë teori dhe shpenguar imagjinata pafund gazetarësh dhe narratorësh. Ka pasur shumë teori, por pak përgjigje dhe asnjë e vërtetë më shumë se sa thjeshtë zhdukje.
Historia
Pasditen e së hënës së datës 27 tetor 1919, Orduña u lidh në një skelë në Cunard Line në në Nju Jork City. Linja kishte filluar udhëtimin e saj transatlantik 11 ditë më parë në Liverpool, Angli, duke ndaluar në Halifax, Nova Scotia, përpara se të vazhdonte më tej në New York.
Në bord, në ndalesën në lumin Hudson, ishin një shumëllojshmëri personalitetesh, udhëtarë të zakonshëm dhe emigrantë. Ndër emrat më të njohur në listën e pasagjerëve ishte 35-vjeçarja, ikona e filmit pa zë, këngëtarja dhe kërcimtarja, Marie Empress.
Që nga fillimi i saj në shfaqjet britanike, dekadën e kaluar, Empress ishte e shumëkërkuar në të dy anët e Atlantikut, si një këngëtare, balerine dhe aktore dramatike. Ajo u vlerësua si një nga “vampat” e para të filmave. Një joshëse e parezistueshme e burrave.
Edhe pse ekuipazhi i transatlantikut kishte kontrolluar anijen tre herë, Marie Empress u deklarua e zhdukur. Zhdukja e Perandores u mbulua nga gazetat në të gjithë botën. Reporterët intervistuan udhëtarët e saj dhe çdo anëtar të ekuipazhit, të cilët ishin të gatshëm të flisnin.
Askush nuk u tregua më i zoti se një stjuardesë, deponimet e së cilës u morën nga shumë gazeta që u përfshinë në investigimin e kësaj zhdukjeje të mistershme.
Ndër të tjera stjuardesa tha se ajo ishte caktuar të shërbente sillte darkën në sallën e pritjes së Mirie Empress në mbrëmjen e saj të fundit në udhëtim. Stjuardesa u kthye për të marrë enët në orën 6:30 dhe Empress, i ka lënë porosi asaj të kthehej në orën 9:30 duke i sjellë me sanduiçe.
Kur ajo u kthye në orën e caktuar, Empress nuk ishte aty. Stjuardesa do të linte porosinë për të dhe do të largohej. Të nesërmen në mëngjes, ajo e gjeti ushqimin të paprekur dhe vuri re që edhe në shtratin e rregulluar prej saj nuk kishte fjetur njeri.
Stjuardesa lejoi një reporter për Shërbimin Ndërkombëtar të Veçorive, William Randolph Hearst, për të të vështruar brenda kabinës së klasit të parë të Empress. Ndërsa reporteri përshkroi dhomën e gjumit 480. Në raftin mbi shtratin e saj u gjetën një numër fotografish të Empress, të cilat me sa duket ajo i ka përzgjedhur dhe lënë mënjanë për t’iu dhënë përfaqësuesve të shtypit pas mbërritjes së saj në Nju Jork.
Kishte gjithashtu një kopje të një telegrafi, të cilin ajo do t’ia dërgonte një hoteli në në Nju Jork me tekstin “Mbërrij të hënën. Ju lutemi të keni vend për mua. ”
Shumë histori dhe aludime, morën zjarr dhe shpërthyen duke mbushur faqet e para të gazetave. Bota e gjitha u përfshi në këtë histori të zhdukjes së mistershme të një ikone të skenës.
Kush ishte Marie Empress, me të vërtetë?
Gjatë gjithë karrierës së saj, Empress bëri një punë mjeshtërore për të mbushur modelin e saj dhe për të fshehur identitetin e vërtetë. Artikuj të shumtë, si para ashtu edhe pas zhdukjes së saj, pohuan se ajo ishte e lidhur me aktorin e madh shekspirian, Edmund Kean, se babai i saj ishte një ish-kryetar bashkie i Londrës dhe se nëna e saj ishte një aktore e famshme franceze.
Siç rezulton, Empress ka lindur nga Mary Ann Louisa Taylor në Birmingham, Angli në 1884. Babai i saj ishte një kontraktues pikture, dhe nëna e saj, sipas regjistrimit britanik ishte shtëpiake. Më 1902, në moshën 18 vjeç, ajo u martua me një dentist vendas, duke u bërë Mary Ann Louisa Horton. Katër vjet më vonë, çifti u nda, pasi ajo u bë e “inatosura e skenës”, dëshmoi dentisti kur më në fund u padit për divorc më 1918.
Emri i Mary Ann Louisa Horton do të shfaqej në shtyp të paktën edhe një herë, më 8 nëntor 1921, afërsisht në përvjetorin e dytë të zhdukjes së saj. Gazeta “London” publikoi një njoftim ligjor paraqitur nga ekzekutori i saj, duke vënë në dukje se Horton, “përndryshe Marie Empress” kishte vdekur “, që nga 25 tetor 1919.” Empress tashmë ishte zyrtarisht i vdekur.
Qeveria britanike gjithashtu e konsideroi çështjen të mbyllur. Regjistri zyrtar i saj i qytetarëve që vdiqën jashtë shtetit përcaktoi shkakun e saj të vdekjes: “hipi në bord, supozohet se u mbyt”. Ishte një konkluzion zyrtar, por asgjë më shumë se një supozim.
Duke mos pasur fakte shtesë, llogaritë përfundimtare të lajmeve ranë përsëri në spekulime. Në fillim të vitit 1920, Empress ishte zhdukur tashmë nga titujt e gazetave, ashtu siç ajo u zhduk nga transatlantiku Orduña.
Në kohën që pasoi, Marie Empress është harruar. Filmat e saj, kaq shumë të kërkuar nga epoka e lavdishme e filmit pa zë, kanë humbur të gjitha. Edhe pse ajo performoi këngë të panumërta, asnjë nuk duket se është regjistruar. Përveç disa fotografive të vjetra dhe prerjeve të faqeve të gazetave, ajo nuk la pothuajse asgjë për t’u mbajtur mend përveç misterit të zhdukjes.
Nga Greg Daugherty
Përgatiti: Albert Vataj