Kim Jong-un njihet si diktatori më i frikshëm në botë. I cili ka drejtuar pesë teste bërthamore dhe kërcënon Amerikën nëse kjo e fundit ndëhyn në Kore. Ai u lind më 8 janar 1982. Prindërit e tij ishin diktatori i Koresë së Veriut, Kim Jong II dhe bashkëshortes së tij, Ko Young Hee. Një analizë e këtij profili është jo vetëm një kureshti për njerëzit, por edhe objekt studimi për psikologët dhe hulumtuesit.
Sipas një javoreje zvicerane, Kim Jong-un ka frekuentuar nën një emër të rremë deri në vitin 1998, Universitetin Ndërkombëtar të Bernës në Gümligen, ku ai mësoi anglisht, frëngjisht dhe gjermanisht. Shokët e klasës e mbajnë mend atë si një djalë të turpshëm, të mbyllur dhe skiator diskret. Drejtori thotë se ai ishte modest dhe shumë miqësor me fëmijët e diplomatëve amerikanë. Shërbimet e vendit fqinj dhe armik, megjithatë, thonë se është i gjatë 1.75 cm, peshon rreth 90 kg dhe se ai kurrë nuk e kaloi kufirin. Ajo që është e sigurt është se nga viti 2000, ai mori pjesë në akademinë ushtarake të themeluar nga gjyshi i tij. Një japonez që prej vitesh ka qenë kuzhinier në pallat thotë që është identik me të atin, i njëjti fizik, karakter, e njëjta predispozitë për diabetin, e njëjta dashuri për luksin e pushtetin. Nuk dihet nëse edhe ai është fans i Mino Reitanos, por pëlqen muzikën pop, basketbollin amerikan dhe Michael Jordan. Është biri i gruas së tretë të babait të tij dhe më i vogli nga tre djemtë, por qëkur babai i tij u bind se djali i dytë ishte si “femër” dhe i pari një budalla që u kap në aeroportin e Tokios me pasaportë false, kur donte të vizitonte parkun e Disneyland, ka vetëm të në zemër. Ai është i preferuari, i zgjedhuri.
Ai është Kim Jong. Babai është Kim Jong-il, “Drejtuesi i dashur” i Republikës Demokratike Popullore të Koresë dhe “një njeri me dhuntinë e jashtëzakonshme të udhëheqjes, drejtues me aftësi të jashtëzakonshme politike, një komandant i shquar i përgjithshëm”. Gjyshi është Kim Il Sung, “udhëheqës i dashur”, i cili themeloi Republikën në vitin 1948 dhe është kryetar deri në përjetësi: kur ai vdiq gjashtëmbëdhjetë vjet më parë, u vendos se askush nuk do të ishte kurrë i denjë të zinte vendin e tij. Detyra e titulli u tërhoqën ashtu siç bëhet me numrin e bluzës së një futbollisti të madh.
Prej disa muajsh Kim Jong është bërë më i njohur. Kjo mund të shihet në postera dhe manifeste muresh ku është shfaqet si “gjenerali i ri.” Në shkolla, fëmijët fillojnë të këndojnë këngë që festojnë aftësitë e shquara të një “shoku të shkëlqyer”. Thuhet se babai i tij është duke përgatitur procedurat prej të paktën një viti. “Udhëheqësi i dashur” nuk është në gjendje të mirë shëndetësore, diabeti, infarkti, ndoshta një goditje, sipas disave ndoshta edhe me kancer në pankreas ka dëmtuar trupin e tij shtatëdhjetë vjeçar dhe disa thonë se tani është peng në duart e gjeneralëve, se janë ata që diktojnë kushtet. Në çdo rast, ka një lloj nxitimi. Një vit më parë, vuri djalin në krye të policisë sekrete, më pas më 28 maj u kërkoi misioneve diplomatike jashtë vendit të betoheshin për besnikëri të plotë ndaj tij. Akti i tretë, në fund të gushtit hipi me fshehtësi në trenin e tij personal dhe kaloi Murin e Madh. Edhe djali, fshihet nën një emër të rremë. Në një qytet të Kinës lindore, në një hotel të blinduar me pesë yje, takohet me Dragoin, mbrojtësin e madh dhe kjo është hera e dytë në një vit, një eveniment. .
Udhëheqësi i dashur ngre dolli me Hu Jintao-n, Maotai shkon poshtë si në një ëndërr, ngroh zemrën dhe shpirtin. Në një atmosferë të qetë, prezanton trashëgimtarin, Hu Jintao jep bekimin. Akti i fundit që duhet të vendosë vulën zyrtare, fillon sot në Pyongyang. Mijëra zyrtarë dhe drejtorë periferikë, mijëra kuadro ushtarake gjenden prej ditësh në kryeqytet për ngjarjen e madhe të Partisë së Punës, partisë në pushtet, fillimisht e caktuar në fillimin e muajit dhe e shtyrë ndoshta prej përmbytjeve që kanë pllakosur vendin, ndoshta prej shëndetit të udhëheqësit. Nuk dihet mirë nëse është një konventë apo një konferencë, por detaji është sekondar: megjithatë ngjarja është ende “historike”, në gjashtëdhjetë e gjashtë vjet, që nga themelimi e deri pas çlirimit nga japonezët në ditët e sotme, Partia ka zhvilluar vetëm gjashtë kongrese. I fundit tridhjetë vjet më parë, kur Kim Il Sung caktoi si pasardhës të tij Kim Jong Il. Kalimi aktual i dëshmitarit, megjithatë, duket më problematik. Xhimi Karter kohët e fundit duke u kthyer nga Pyongyang, u ndal në Pekin. Ish-presidenti amerikan, Hu Jintao i tha se procedura nuk ishte në rendin e ditës dhe se në çdo rast, trashëgimtari nuk do të jetë djali i vogël. Edhe në Seul dhe Tokio, ka skeptikë, duke preferuar të spekulojnë dhe të presin. Ata duan të shohin nëse Jong do të hyjë menjëherë në shenjtëroren e pushtetit dhe nëse do të ketë detyra ushtarake të shquara. Ose, nëse do të ketë këshilltar xhaxhain e tij, Chang-TAEK Suang, burri i motrës së udhëheqësit tonë të dashur dhe anëtar i Komisionit të fuqishëm tsë Mbrojtjes Kombëtare. Me pak fjalë, nuk është e sigurt se një njeri kaq i planifikuar dhe artificialisht i programuar, mund ta përballojë ndikimin aktual me pushtetin, ditën kur babai i tij do të vdesë. Nomenklatura e vjetër nuk i ka qejf të rinjtë, gjeneralët janë mashtrues, klanet e partisë të uritur. Pastaj, babai nuk do të ketë shumë kohë për ta trajnuar atë plotësisht, sigurisht jo aq sa babai i tij bëri me të.
Kalimi nga brezi i parë i Kim-ëve tek i dyti u shoqërua nga praktika e përditshme dhe ballafaqimi i imazheve. Në sytë e 23 milionë koreanëve të veriut, udhëheqësi i madh dhe udhëheqësi i dashur për gati katërmbëdhjetë vjet ishin një entitet i vetëm. Populli festonte ditëlindjet e tyre, i sheh ata së bashku duke përuruar fabrika, duke vizituar repartet ushtarake, janë krah për krah në ceremonitë zyrtare. Puna e njërit transferohet tek tjetri ku përfundohet. I biri përforcon ideologjinë zyrtare të prodhuar nga babai i tij, e ashtuquajtura Juche, një përzierje e stalinizmit dhe konfucianizmit, që kërkon rrënjët e saj në historinë e kulturën kombëtare. Ky është një lloj vetë-falënderimi, që e kthen nevojën në virtyt, një përmbledhje e emblemës së vendit: një hidrocentralit i ndezur nga rrezet e dritës së një ylli me pesë cepa dhe tufat e orizit që formojnë një kornizë ovale të kufizuar më poshtë nga një fjongo të kuqe me fjalët: “Republika Popullore e Demokratike e Koresë”. Elektrifikim dhe ushqim, pa sovjetikët.
Në katërmbëdhjetë vjet së bashku dhe pastaj gjashtëmbëdhjetë të tjera djali vetë, ndërtuan hap pashai mitin. Nuk dihet se kur ka lindur udhëheqësi i dashur. Sigurisht, më 16 shkurt, dita e shpallur një festë kombëtare, por në vitin 1941 apo në vitin 1942? Vallë ka lindur në një kamp ushtarak në kufi me Siberinë dhe i kaloi vitet e para të jetës së tij në Bashkimin Sovjetik me emrin e Yuri Kim Irsenowich siç thonë historianët perëndimorë? Apo lindi në malin Paektu, nga fluturimi i një dallëndysheje ndërsa në qiell shfaqet një yll i ri dhe një ylber i dyfishtë në vendin përreth malit të shenjtë të qetë në mëngjes? Nuk ka mit që nuk sjell me vete një pasiguri të paqartë.
Udhëheqës i madh ka vdekur kudo, një statujë gjigante dominon sheshin në qendër të kryeqytetit dhe regjimi, trupi i balsamosur është në një dhomë në mauzole mermeri të errët të kuqe, e cila mban emrin e tij.
Arkitektura e zhvilluar nga djali i tij arriti të pastrojë hapësirën për të mbushur vakumin, rrugët e mëdha, shtëpitë e mëdha, rrokaqiejt në një valë dëliri post-moderne, prekur fort nga njeriu. Kulla Juche, simbol i ideologjisë, qëndron për 172 metra, dikush ka gjetur ngjashmëri ogurzeza me Babe-inl nga Bruegel. Anija amerikane “spiune” Pueblo, pre e luftës e viteve gjashtëdhjetë është ekspozuar dhe vizitohet si një vepër arti, një skulpturë në kujtim të rrezikut që vjen nga jashtë dhe superioritetin e vendit, i cili u çlirua nga zgjedha e japoneze dhe prishi planet amerikane. Koha e ka ndaluar në Pyongyang. Sot si dje, derisa u bë një mister i pakuptueshëm dhe për këtë arsye i tmerrshëm.
Nuk mund të shpjegohet as praninë e bajonetave as me frikën për të frika përfunduar në kampet e paraburgimit në kufi me Kinën, as me policinë sekrete, as me persekutimin kundër të krishterëve, ose nga goditjet ideologjike. Një gazetar që njeh mirë betohet se në qoftë se mbahen zgjedhje të lira, udhëheqësi i dashur do t’i fitonte. Në epokën e globalizimit 23.000.000 njerëz janë kryesisht analfabetë. Nuk ka internet, televizion, kur blejnë një radio, ajo është e sinkronizuar në kanalin shtetëror. Nuk kanë gazeta të shkruara nga gazetarë të trajnuar dhe të përzgjedhur në përputhje me kanunet e planit kombëtar. Ata nuk dinë, nuk shohin, nuk bëjnë pyetje, bien dakord që në fillim dhe fundi i jetës së tyre zhvillohet në një zonë më të vogël se Italia. Shpëtimi i vetëm është arratisja, por ata nuk e bëjnë këtë. Disa e kanë provuar dhe kanë përfunduar në kampe. Dikush tjetër ia ka dalë dhe ka parë në botë në anën tjetër: duket se janë dashur vite për të marrë veten nga shoku. Duket se kanë varësi ndaj udhëheqësi, si në një realitet të prishur e të rindërtuar: ku nuk ka asnjë lloj konflikti që mund të tregojë të vërtetën dhe të pavërtetën, gjithçka zbehet dhe Kim Jong il është i miri,”një inteligjent pragmatik”, sipas shumë analistëve. Pra, Koreja e Veriut është ende në hije në hartën e botës të errët, ose në jetën e natës që pa një gazetar britanik dhe krahasimi me dritat e ndritshme, triumfi i vetëkënaqur i kapitalizmit në paralelin e 38 dukej sikur rrëzohej në natën e kohërave.
“Kur dëgjova: Rroftë Kim Il Sung!”, duhej të ishte pak a shumë dyzet vjet më parë kur kam dëgjuar himnin e parë për të Kim Il Sung dhe ishte këtu në Perëndim. Një nga shumë të shtunat anti-imperialiste që gëzonin Romën në të qarën e “rroftë Marksi rroftë Lenini rroftë Mao Tse-Tung”, një zë i vogël zgjeron emrin e tij. Kthehem dhe shoh një të ri që duket si një klishe i kohës, shumë i hollë, mjekër e rrallë dhe e çrregullt, syzet e bëra nga metali, si Gramshi, një fytyrë të përfshirë në mënyrat e sjelljes si një që mund të ishte i pari i klasës. Çfarë të bëj, nuk më pëlqen Mao, unë nuk i besoj dikujt që i vë njerëzit kundër partisë dhe partisë ndaj palës tjetër, ai mendon se ne duhet të përqendrohemi më shumë në selinë e përgjithshme, e kështu mund të bëjmë vetëm rrëmujë. Shoku Kim Il Sung nuk ndan, por më tepër bashkon, udhëheq me kujdes njerëzit e tij, i jep stabilitet dhe siguri: pa stabilitet apo siguri nuk mund të ndërtohet asgjë.
Fjalë profetike, ato të djalit. Asgjë nuk mbetet nga Mao, Kina që të rritej duhet të metabolizonte të kaluarën dhe të fshinte në kujtesë që nga Revolucioni Kulturor. Por Kimët janë ende atje. Stabilitet dhe siguri në vend, kanë dhënë dhe më shumë. Dy brezat në pushtet, gjashtëdhjetë e dy vjet deri tani, një periudhë e pashembullt në botë. Prandaj duket e vështirë të besohet se nuk do të jetë një e tretë, që pas orkidesë së begonias kimilsungia kimjongilia do të ketë një tjetër lule dedikuar trashëgimtarit. Dhe nuk do të duhet të jetojmë për një kohë të gjatë me Kim Jong-un, një shok brilant, gjeneral i ri në pritje që ta gjejë vetes një mbiemër përpara se të bëhet lider.
Diktaktori koreanoverior është një nga figurat më enigmatike në botë. Si i ri ishte dërguar për shkollim në Zvicër. Kështu, nga shokët e internatit mësohen disa detaje për Kim Jong-unin – liderin e shtetit më të izoluar në botë.
1. Adhuron Air Jordan!
Si fëmijë ndoshta kurrë nuk ka ëndërruar se një ditë do të jetë mik i legjendës së NBA-së, Dennis Rodman, por si tinejxher ishte i fiksuar me basketbollin, sidomos me ekipin Chicago Bulls, për çka dhomën e kishte me foto të ekipit e pranë mbante gjithmonë atletet Air Jordan.
2. Kishte pseudonim
Meqë në internat nuk donte të njihej si djalë i diktatorit, u lajmëruar si Pak Un, ndërsa thoshte se është fëmija i një punëtori të Ambasadës së Koresë së Veriut në Bernë.
3. Kishte suitën e tij
Në Zvicër bënte jetë të mirë. Në çdo çast kishte koreanoveriorët që punonin për të si shërbëtorë, si asistentë e truproje. Dy nga ta xhironin çdo ndeshje të tij të basketbollit. Shokët çuditeshin e mendonin se kjo është një traditë e tyre.
4. Fliste shumë
Edhe pse familja e tij e bënte të pamundurën ta mbante të fshehur identitetin e tij, ai fliste shumë dhe disa herë tregoi kush ishte. Kur një ditë këtë ia tha mikut Joao Micael, ai nuk e besoi.
5. Si duronte shpagetat e ftohta
I sipërpërmenduri Joao e vizitonte shpesh Kimin në suitën e tij në kuadër të Ambasadës së Koresë së Veriut. Ai tregon se si shpërtheu Kimi kur një herë kuzhinieri ia shërbeu shpagetat e ftohta. “U habita, se rrallë sillej ashtu”, tha Joao.
6. I adhuronte “tutat”
Kimi donte të vishej rehatshëm, kështu që ormani i tij ishte plotë “tuta” të firmës NIke.
7. Nuk ishte i kthjellët
Edhe pse ishte dy vjet më i vjetër se shokët e tij, për shkak të njohurive të dobëta të gjuhës gjermane rrallë merrte nota të mira. Gjatë vitit të parë të shkollimit ka munguar 75 ditë, e gjatë vitit e dytë 105 ditë, për çka ra nga të gjitha lëndët natyrore e nga tjerat mezi merr kaluese.
8. Nuk ngopej djathë
Gjatë qëndrimit dyvjeçar në Zvicër, Kim kishte oreks të madh. E adhuronte djathin zviceran, për çka dërgon kuzhinierë në shkolla më të njohura kulinare në Evropë për të mësuar sekretet e prodhimit të djathit të mirë. Nga viti 2012 ka shtuar 40 kilogramë, veç për shkak të djathit.
9. I pëlqent filmat aksion
Kim nuk gjendej mirë në ambientet shoqërore, sidomos në prani të femrave, ndaj kalonte shumë kohë para televizorit. Kur nuk shikonte basket, i donte filmat aksion me Jacky Chanin.
10. U zhduk
Atij i kishte mbetur edhe pak për ta përfunduar shkollën, kur më 2000 zhduket pa shpjegim nga internati. Shokët kanë menduar se është sëmurë e se do të kthehet, por kjo nuk ndodhi kurrë.
