Nga Albert Vataj
“Flaming June” (Qershori flakërues) është një nga pikturat më të spikatura të skulptorit dhe mjeshtrit të penelit anglez, Sir Frederic Leighton. Ajo u krijua në vitin 1895. Puna është realizuar në kanavacë me bojra vaji. Përmasat e saj janë 1,200 mm × 1,200 mm. Piktura e Leighton në këtë qasje kumton tematikën e klasikes të cilën ai e lëvroi bashkë me atë historike dhe lirike. Kjo tablo shquhet për një trajtim elegant dhe me shumë pathos. Imagjinativja e këtij kungimi klasik vjen jo dhe aq me ngjyrat e nimfave që ka sjell mitologjia, se sa me këtë preferenciale të vetë piktorit, me vetë flakërimin e diellit të qershorit.
“Qershori flakërues” është një interpretim që aludon për figurën e nimfave dhe naidave që flenë, sepse edhe vetë ujërat që simbolizojnë këto nimfa priren përnga urtësia dhe nënshtrimi, nga nevoja për një letargji stinore. Në këtë prehje të Najadës që fle piktura dhe mjeti shprehës i piktorit vjen si simbolizim i lidhjes së brishtë dhe lehtësisht i perceptueshëm i gjumit dhe vdekjes, të shuarjes me përtëritjen. Një prarim i vagullt e ravijëzon në tonalitet dhe përshkueshmëri të dritës këtë punë. Najada derdhet në këtë përfytyrim brishtësie dhe joshjeje më shumë se një cekje klasike. Ajo është e epshët si një grua, ndjellëse dhe e brishtë, paqësore dhe melankolike njëheresh.
Jo më kot kjo punë është cilësuar si ‘magnum opus” (punë madheshtore).
Vepra e mrekullueshme e vonë e Leighton Qershori i zjarrtë përshkruan një grua të përkulur në gjumë në një stol mermeri. E veshur me një fustan portokalli të tejdukshëm, ajo futet në shtresa pëlhure të kuqe dhe të verdhë. Pas saj një rrip i hollë deti ndriçohet nga dielli, skicat e zbehta të tokës të dukshme në horizont. Vendndodhja për veprën është e paqartë, por mund të aludojë në vendet ekzotike të udhëtimeve të Leighton-it gjatë viteve 1870-80, ndoshta duke sugjeruar një verandë mesdhetare.
Kjo pikturë ka një intensitet të prekshëm, i arritur përmes paletës së ngjyrave dhe kompozimit formal. Mbizotërimi i nuancave të kuqe, të verdhë dhe të artë pothuajse duket se e ndez figurën ndërsa ajo shtrihet e ngjeshur në një formë si rruzull. Prandaj ajo qëndron për diellin që mungon, prania e të cilit nënkuptohet nga rripi pothuajse i bardhë i detit të ndriçuar mbi kokën e saj. E balancuar në gishtin e njërës këmbë edhe kur është shtrirë, ajo nxjerr cilësitë e kombinuara të tensionit fizik dhe relaksimit për të cilat figurat njerëzore të Leighton janë të njohura.
Duke reduktuar qiellin dhe detin në një shirit të vetëm, të kryesuar nga një rrotull dekorative, Leighton e bën veprën disi pa ajër dhe klaustrofobike: shikuesi përballet me figurën e ngjeshur, erotike të një gruaje aq të ndritshme. , i fuqishëm dhe i pashmangshëm si dielli i qershorit. Gjithashtu e pashmangshme është vdekja, për të cilën shumë historianë arti kanë argumentuar se rëndon rëndë mbi trupat e veprave të mëvonshme të Leighton; Përveç gjumit që qëndron si një metaforë për vdekjen, historiani i artit Kenneth Bendiner e ka identifikuar gjethet në pjesën e sipërme djathtas si oleander helmues.
Për sa i përket domethënies më të gjerë arti-historike të veprës, figura me flokë të ndezur është tipike e formës femërore në artin para-rafaelit, që nxjerr një energji seksuale të fshehtë.
Tabloja është pjesë e koleksionit të pikturës europiane në Museun e Artit të Ponces në Ponce, Puerto Rico.
Bio: https://www.theartstory.org/artist/leighton-frederic/
