Albert Vataj
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
Albert Vataj
No Result
View All Result
Home Psikologji

Narcisi, miti tragjik i vetëkënaqësisë, lulja e parë e pranverës dhe kompleksi shtypës i dominuesit

admin by admin
March 4, 2016
in Psikologji
0
SHARES
2.3k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Nga Albert Vataj

Ajo që kanë të përbashkët lulja e parë e pranverës dhe kjo pikturë e John William Waterhouse, (6 prill 1849- 10 shkurt 1917) është emri Narcis.

Mitologjia rreket të na dëshmojë etimologjinMitologjia, Narcizië e emrit, filozofia domethënien dhe bashkëkohja viktimizimin. Narcizi, na mëson mitologjia, është biri i nimfës Liriopë dhe lumit Cefis. E ëma në interesimin për jetëgjatësinë e të birit, kërkoi ndihmën e një orakulli, i cili i tha se ai do të ketë një jetë “Po kaq të gjatë sa nuk do ta njohë vetveten”.

Narcisi, djaloshi me bukuri të rrallë, rrëmbeu adhurimin e shumë djemve dhe vajzave, por ai gjithnjë kishte një arsye t’i largonte me një përbuzje të paepur, duke përfshirë këtu edhe nimfën e bukur Eko, e cila ishte e dashuruar marrëzisht pas tij. Ndoshta ajo nuk i dukej aspak e këndshme dhe e veçantë, ndërsa i qasej Narcisit duke e mikluar me çka të tjerët i thonin atij.

Njëra nga viktimat e Nracisit, sqaron mitologjia, u kërkoi perëndive të bëjnë gjithçka që edhe ai të jetë i lënduar, të provojë dhimbjen e përbuzjes dhe nënçmimit, çka i bën të vuajnë adhurueset e tij dhe të gjithë ata që e kanë të pamundur të zotërojnë objektin e dëshirimit.

Afrodita, perëndesha fshikulluese e të gjithë atyre që flakin tej dashurinë e ndëshkoi rëndë Narcisin. Narcisi duke kaluar një ditë pranë një burimi të kulluar, u përkul të shuante etjen por kaloi në ekstazë duke parë fytyrën e vet të mahnitshme. (Ky moment është jetësuar në sa e sa grafika, piktura dhe gravura.) Por askush nuk mund të hidhet në krahët e dashurisë për vetveten. Kështu që, sapo Narcisi i afrohej pasqyrimit të tij, ai zhdukej duke e shuar ëndjen për t’u ndjerë i marrosur pas bukurisë së vet. Narcisi tashmë i dëshpëruar që nuk mund të kishte një tjetër në krahët e tij, i sëmbuar nga vetmia dhe braktisja, ai qëndroi pareshtur buzë ujit dhe përpiqej papushim të shihej me pasqyrimin e tij. Fati i tij tragjik është tashmë i parathënë. Ai mohon çdo gjë që e rrethon dhe shuhet duke lënguar. Me gjithë të keqen që ka bërë, motrat e tij, nimfat e burimeve dhe të drurëve, najadat dhe driadat, e qajnë me lot.

Edhe perënditë nuk dëshirojnë që ai të zhduket mes harresës, të përpihet prej mungimit. Kështu ata e përjetësojnë emrin e tij tek një prej luleve të para të pranverës.

A është vetëkënaqësia që rreket të manifestohet përmes shumë mjetesh shprehëse që moderniteti i promovon si domosdoshmëri, një cytje bashkëkohore e Narcisit, një kompleks, një nevojë për t’u vetëkuruar në të tashmen e ngulmit prej argamedini të njerëzve, që dukjen e jo përmbajtjen e kanë renditur ndër prioritetet?

Është pamja, është dukja, janë hiret, bukuria, ato që duke u kthyer në një zot i pamëshirshëm i fatit tonë, po kërcënojnë papushim jo vetëm thelbin, përmbajtësore, por edhe kohën.

Rëndësia që ka bukuria, në të përditshëm e njeriut modern, dhe jo vetëm, natyrisht është e një rëndësie që merr vlerë dhe ofrohet si shkaksi e garancisë së suksesit. Psikologjia, megjithëse nuk e përjashton impaktin që ka paraqitja në raport me të tjerët, në manifestimin e atyre marrëdhënieve që kërkojnë kushtet dhe rrethanat, ajo gjithsesi e konsideron po kaq të rrezikshme sa dhe mitologjia Narcizin, po kaq kërcënuese varësinë nga vetkënaqësia dhe po kaq vetviktimizues e parashton individin e shëmtuar, i cili edhe kur ai është përfshirë në një mjedis ku diferencës edhe nëse nuk i duhet të kalojë përmes njësive matëse, gjithsesi ai ndjehet i kërcënuar. Sepse brenda vetes ai është një viktimë dhe peshën e rëndë të këtij kafshimi, ai e ndjen pikërisht këtë në rastet kur ai ndodhet ballas me një vetvete që e urren.

Ndoshta armiku numër një i të bukurve mund të mos jetë diferenca dhe distancimi që ata promovojnë direkt dhe indirekt në mjedise sociale, por është inferioriteti i jo të hishëmve, që viktimizon, që ngre gjithë mure ndarës, energji shtytëse dhe motivim diferencimi. I bukuri e di se është bukur dhe është familjarizuar me këtë fakt. Ai mund të mos e paraqesë këtë fakt si pasaportë, por edhe nëse përpiqet të jetë i përkorë, modest dhe jodiferencues për shkak të aparencës, atë gjithnjë e paragjykojnë, ai gjithnjë është viktimë e atyre, të cilët duke mos mundur të hakmerren ndaj fatit, ata gjithnjë prodhojnë energji negative që i mban gjithnjë të spostuar, gjithnjë të mënjanuar. Edhe pse bukuroshët nuk e lejojnë veten të jenë pre e viktimës mitologjike të Narcizit e   nëse ai nuk e trajton këtë si aset dominimi, janë ata që ndjehen të shtypur nga kjo energji

Kurrë njerëzimi nuk i ka dhënë kaq rëndësi asaj që reflekton në pasqyrë, në honin më të thellë ku groposim kohën tonë të vyer, në varrin e hapur prej nga ndjellakeqja na ndjek si një fantazëm.

Facebook dhe jo vetëm, krejt ajo qasje e përbindshme e superstrukturës së komunikimit ka evidentuar një nga komplekset më sundues, është fjala për vetëfotografimin, i quajtur “sellfy”. Nevoja e ngutshme për të manifestuar hiret gjallon me të njëjtën egërsi dhe ego të molepsur, siç është dhe ajo e marrëdhënies me paranë. UNI fotografik i propozuar është nga publikimet që rrëmben interesimin më të madh. Kudo dhe pareshtur, pa dallim moshe, gjinie, përkatësie politike e posti shtetëror, vetëfotografimi, më shumë se një nevojë për të pasqyruar vetveten në sytë e botës mbetet një cytje për të mbushur boshin që e gërryen Narcisi dhe fati i tij tragjik.

 

Tags: AlbaniaAlbert VatajAmerikaAnatomiaArsimimiArtAsgjejaBotaBukuriaDashuri & ErosDijaDijeDisiplinaEdukateEkuilibriEmancipimEsseEstetikeFamiljeFemijeFemratFilozofiFjaleFrinderGjithçkajaGjithsesiHidratimiHiretHistoriIluminimImpresionInteligjenceJoshjaKenaqesiKënaqësiaKeshillaKrijuesiKujdesiKujteseKushtetLakuriqLarjaLekuraLumturiMarredhenieMaterialMendimMendimiMeshkujtMoralistMotiNjeriuNudoNumratNuriNxenesOrgazmaPastrimiPerendimiPergatitjaPërshkrimorePersiatjePikturePrikologjiPsikologjiQytetariShendetiShkolleShkrimShkrimiShoqeriaShqipShqiperiShtepiShtetiSpecialistiStudimTemperaturaTkurretTraditaUjiUniversiZbulimZgjerohetZhvillimiZoti
Previous Post

Antonio Vivaldi, magjistari i ndjenjave delikate, prifti që u bë mbret i barokut në muzikën klasike

Next Post

Ëndrra jonë e shuar për të merituar lumturinë në një botë ngërthyer prej apokalipsit

admin

admin

Next Post

Ëndrra jonë e shuar për të merituar lumturinë në një botë ngërthyer prej apokalipsit

Discussion about this post

Albert Vataj

Albert Vataj

Ajo që bën dhe e ndjen është ajo që duhet. Mos u bëj rob i fatalizmit, nëse nuk do të lësh veten të bjerë në boshin e asgjësë. Nuk është e thënë se duhet të ecësh me hapa të shpejtë për të mbërritur diku, hapat e sigurt janë ata që të çojnë aty ku duhet dhe kur duhet të shkosh. Jepu me gjithë shpirt asaj që e do me gjithë zemër dhe do të shohësh se përveçse i pasur do të jesh dhe i lumtur. Ushqeje me dritë gjithçka që jeta ta kredh në terr dhe se bashkë me veten ke çliruar prej kësaj robëria edhe ata që sjellin farën e së mirës të vullnetet për të ndryshuar botën që na përket të gjithëve. Më mirë vdis duke u përpjekur se sa të zvarritesh duke u ankuar. Jeta është gjithçka që ti kërkon prej saj. Nuk ka forcë të hyjshme apo përkufizime që tregojnë udhën e së vërtetës, jetën e merituar, zotërimin e gjithçkasë që të përket. Kërko gjithçka tek vetja. Gjithçka që do është gjithnjë me ty. Mjafton të dish ta kërkosh dhe do të kesh gjithçka.
  • Trending
  • Comments
  • Latest

Fausti, Mefistofeli dhe Margarita, një tragjedi e bashkëjetimit të së mirës me të keqes, vuajtja pambarim

April 4, 2016

Çfarë është Dashuria? Thënie brilante nga njerëz të famshëm që kanë skalitur zjarret e pasionit në historinë e letërsisë

May 12, 2017

“Plaku dhe deti”, dyluftimi i pabarabartë i mundësisë, sprova e fatit dhe guximit të njeriut për të sfiduar natyrën

May 4, 2017

Natyra është një prej mrekullive që motivon udhëtimin e njeriut në jetë 

August 16, 2017

Arkitektura, porta nga kaloi qytetërimi në mesjetën shqiptare

0

Prometeu, shenjtori dhe martiri më fisnik i kalendarit mitologjik

0

Wolfang Amadeus Mozart, më brilanti që bota njohu, “shenjtori” që ktheu muzikën në besim

0

Salvador Dali, surrealisti më kokëkrisur dhe më përfaqësues i pikturës

0
Legjendat dhe ndikimi i tyre në jetën socio-ekonomike, religjioze dhe gjeografike në trojet shqiptare

Legjendat dhe ndikimi i tyre në jetën socio-ekonomike, religjioze dhe gjeografike në trojet shqiptare

April 16, 2021
Si reagojmë edhe ne në varësi të shpërblimit, njësoj si kaviet laboratorike

Si reagojmë edhe ne në varësi të shpërblimit, njësoj si kaviet laboratorike

March 31, 2021
Elegjia në funeralin e Ludwig van Bethoven, shkruar nga Franz Grillparzer dhe interpretuar nga Heinrich Anschütz

Elegjia në funeralin e Ludwig van Bethoven, shkruar nga Franz Grillparzer dhe interpretuar nga Heinrich Anschütz

March 29, 2021
Marc Chagall, gjeniu i haresë dhe pikëllimit, ai që propozoi të zhytemi në kaosin zanafillës

Udha e mundimshme drejt famës të piktorit ruso-hebre, Marc Chagall, treguar nga vetë ai

March 28, 2021
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

Copyright © 2020 Albert Vataj

No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG

Copyright © 2020 Albert Vataj